TARİHTE BUGÜN 1 Ağustos
1063: İlk Selçuklu devleti hükümdarı Tuğrul Bey vefat etti.
1326: Osmanlı İmparatorluğunun kurucusu ve ilk Sultanı Osman Gazi vefat etti. Osman Bey, Osman Gazi, I. Osman El Gazi ya da Ataman Bey mahlasıyla Fahrüddin veya Osmancık, (d. 1258, Söğüt, Anadolu Selçuklu Devleti) Osmanlı Devleti'nin kurucusu ve ilk padişahıdır. Osmanlı Türklerinin lideri, Osmanlı İmparatorluğunun ve imparatorluğa hükmeden hanedanlığın kurucusudur. Altı yüzyıl boyunca dünyanın hâkim güçlerinden biri olacak olan imparatorluk, onun ismine dayandırılarak adlandırılmıştır. 1299 yılında Anadolu Selçuklu Devletinin uçbeyi olmaktan çıkıp bağımsızlığını ilan etmiştir. Moğol istilalarından kaçan Müslümanların, beyliğine sığınması ile siyasi ve askeri gücü artmıştır. Çöküş döneminde olan Antik Roma İmparatorluğunun doğu kolunun yerini zamanla Osmanlı İmparatorluğu almıştır.
1521: Osmanlı orduları, Belgrad'ı kuşatma altına aldı.
1560: İskoç parlamentosu Papa`nın otoritesini artık tanımayacağını bildirdi, böylece İskoç Kilisesi ortaya çıkmış oldu.
1571: Lala Mustafa Paşa Venedik Cumhuriyetine ait Kıbrıs adasını feth etti. Osmanlı`nın üç asırlık Kıbrıs hâkimiyeti başlamış oldu.
1619: İlk Afrikalı köleler ABD`nin Virginia eyaletindeki Jamestown kentine getirildiler. Bu siyahî insanlar Batılı deniz korsanları tarafından yeni keşfedilen güney Afrika kıyı şeridinden sürek avı başlatılarak toplatılmış ve zorla gemilere bindirilerek Amerika ve Avrupa`ya getirilip satılmıştır. Böylelikle özgür ve asil Afrika insanı, beyaz adamın iki vahşetine birden tanık olmuştu.
1774: İngiliz kimyacı Joseph Priestley oksijen gazını (dioxygène, O2) keşfetti.
1798: Nil Savaşı`nda, Amiral Horatio Nelson komutasındaki Britanya donanması, Abukir körfezinde Fransız donanmasını yendi. O yıllarda Mısır tüm sömürgeci ülkelerin hedefi idi; kimse bu stratejik yeri rakibine kaptırmak istemiyordu.
1830: Belçikalıların Hollanda`ya karşı başlattığı ayaklanma sonucu bağımsız Belçika devleti kuruldu.
1834: Britanya İmparatorluğunda kölelik resmiyette kaldırıldı. Ama sömürgecilik üzerine kurulu İngiliz yönetimi hem sömürgelerinde hem de İngiltere`de köleliğin ruhunu yaşatmaya ve sınıf farkına dayalı sistemi uygulamaya halen bile devam etmektedirler.
1840: İlk Türkçe gazete Ceride-i Havadis yayımlanmaya başlandı.
1894: Japon İmparatorluğu, Kore için Çin'e savaş açtı. 1 Ağustos 1894 – Nisan 1895 yılları arasında Birinci Çin-Japon Savaşı, Çin Çing Hanedanı ile Meiji dönemi Japon İmparatorluğu arasında, Kore'nin hâkimiyeti üzerine gerçekleşmiştir. Çin-Japon Savaşı'nın sonucunda Japon zaferi Çing Hanedanının yozlaşıp zayıf düşmesini sembolize edecekti ve Meiji Restorasyonundan itibaren Japonya'nın batılılaşıp modernleştiğini gösterecekti. Savaşın en önemli sonucu Asya'daki bölgesel hâkimiyetin Çin'den Japonya'ya geçmesine neden olması ve hem Çing Hanedanının hem de klasik Çin geleneklerinin meşruluğunu kaybetmesidir. Daha sonra bu gelişmeler 1911 Çin Devrimine zemin oluşturacaktı.
1902: ABD, Panama Kanalı'nın haklarını Fransa'dan satın alarak kanalın inşaatını başlattı.
1914: I. Dünya Savaşı: - Alman İmparatorluğu, Rusya İmparatorluğu'na savaş ilan etti.
1920: Gandi Hindistan`da İngilizlerle “işbirliğinden sakınmak” hareketini başlattı. Daha sonra büyük bir boykota dönüşecek olan bu hareketin sonucunda Hindistan ve Pakistan bağımsızlıklarına kavuşacaktır.
1926: Ankara`da İstiklal Mahkemesi, suikast davasının 2. bölümüne başladı. Sanıkların çoğu eski İttihad ve Terakki Fırkası mensubuydu. Bununla geriye kalan muhalif isimlerin temizlenmesinin hedeflendiği belirtiliyordu.
1941: ABD ordusu için tasarlanmış hafif arazi aracı olan Jeep (Cip)'lerden ilki üretildi.
1942: Türkiye`de savaş nedeniyle bir süre önce yasaklanmış olan pasta, çörek ve benzeri yiyeceklerin yapımı ve satışı serbest bırakıldı. O zaman için lüks sayılan bu yiyecekleri sıradan halk zaten yasaktan önce de bulup tüketemiyordu.
1944: Üstad Bediüzzaman Denizliden Emirdağ`a sürgün edildi. Hayatı sürgün, hapishane ve eziyetlerle geçen Said-i Nursi Hazretleri, bu çile dolu hayatı boyunca çıkmaza ve bataklığa düşmüş yirminci asır insanına reçeteler aradı. Tüm İslam Dünyası`nın halen dahi istifade ettiği ve yol göstericiliğine başvurduğu Risale-i Nur Külliyatı bu çileli hayatın en büyük semeresidir.
1950: Türkiye NATO`ya başvurdu. Kısa süre içerisinde NATO`ya kabul edilen Türkiye sadakatinin nişanesi olarak ABD`nin yanında Kore savaşına katılmış ve binlerce kilometre ötede hiç tanımadığı topraklarda askerlerini feda etmişti.
1951: Yabancı sermayeyi teşvik kanunu kabul edildi. Bununla yabancı sermayenin Türkiye`ye girişi öngörülüyor ve Türkiye yıllardır içine girdiği ekonomik buhranı bu şekilde atlatmayı hedefliyordu.
1953: Sovyetler, Müttefik Ülke Filolarının İstanbul'a yaptıkları ziyaretlerden rahatsızlığını dile getirdiği bir nota verdi. Fakat bu dönemde Türkiye yolunu çizmiş ve her şart altında ABD ve batı ile ittifak etmeyi kabul etmişti.
1963: İngiltere, Malta`ya 1964`te bağımsızlığını vermeyi kabul etti.
1971: TÜSİAD kuruldu. Derneğin "Türkiye'nin demokratik ve planlı yoldan kalkınması ve Batı uygarlık seviyesine ulaşmaya hizmet amacıyla kurulduğu" açıklandı. Cumhuriyet`in kuruluşundan beri hedeflenen Batı uygarlık seviyesinden ne kastedildiği bilinmese de batılı yaşam tarzı ve yozlaşma konusunda Türkiye`nin batılı birçok ülkeyi geride bıraktığı, bir gerçek.
1974: ABD Temsilciler Meclisi'nde, Türkiye'ye yapılan ABD yardımının kesilmesi yönünde karar alındı. Kıbrıs harekâtından sonra ABD`nin Türkiye`ye en büyük müttefik olarak verdiği hediye bu olmuştu. Ve Türkiye haklı olduğunu savunduğu davasına rağmen ABD`nin ambargoyu kaldırması için çok dil dökecekti.
1975: Arnavutluk, ABD ve Kanada`nın katılmadığı, 35 ülkenin katıldığı Helsinki zirvesinde "insan hakları sözleşmesi" (Helsinki Nihai Senedi) imzalandı.
1976: Ankara`da bir Camii'de Nur Cemaati'ne bağlı oldukları iddiasıyla 30 kişi gözaltına alındı. O dönemin dindarlara baskı bahanesi de nurculuktu. Devlet kurumları bir kişiyi bu şekilde yaftaladıktan sonra her türlü gözaltı, tutuklama ve eziyet yapma hakkına sahip olabilmekteydi.
1979: 2 gün önce Hilvan`ın Kırbaç köyünde baskına uğrayan Bucak aşireti, Siverek'te bir köyü bastı, 2 kişi öldü, 10 kişi yaralandı.
1988: Trafikte ceza puanı uygulamasına başlandı. Bundan sonra her trafik kuralı ihlalinden sonra sürücüler, puan cezası da alacaklar ve bir seviyeden sonra çeşitli hak mahrumiyetlerine tabi tutulacaklar.
1989: Mardin`in Kızıltepe Geçici Barınma Merkezi'nde bulunan Peşmergelerden bir kısmı, Paris'e gönderildi. Bu kişileri Bayan Mitterand'ın seçtiği ileri sürüldü. Bunların tamamının gayrimüslim kürdlerden oluştuğu belirtildi.
1990: Irak Kuveyt'i işgal etti ve uzun yıllar sürecek olan Körfez krizi başlamış oldu.
2001: Yahudi iş adamı Üzeyir Garih öldürüldü. Önceleri siyasi bir cinayet olabileceği ihtimali üzerinde durulduysa da kısa bir süre sonra Kayserili bir er tarafından Yahudi mezarlığında bıçaklanarak öldürüldüğü ortaya çıktı.
1998: 30 Ağustos`ta görev süresi dolan 28 Şubat Darbesi`nin Genelkurmay Başkanı Org. İsmail Hakkı Karadayı`ya, Hükümet tarafından ‘Üstün Hizmet Madalyası` verildi.
1999: Avrupa`da deli dana krizinden dolayı İngiliz etine konmuş olan ambargo kaldırıldı.
2001: Azerbaycan, Sovyetler Birliği'ne bağlı iken kabul ettiği Kril alfabesinden; 1920'lerin başında bağımsız iken kısa süre uyguladığı Latin alfabesine yeniden geçti.
2001: Yurtdışına çıkışlarda 50 dolar karşılığı harç uygulamasına başlandı.
2002: Irak dört yıllık bir aradan sonra BM başmüfettişini denetim için Bağdat`a davet etti. BM müfettişi bir dizi incelemeden sonra herhangi bir kimyasal silah üretimine rastlamayacaktı. Ne var ki ABD sahte bir istihbarata dayanarak Irak`ı işgal etme kararı alacak ve bir milyondan fazla Irak`lının ölümüne sebep olacak Irak Savaşı`nı başlatacaktı.
2002: Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Yasası yürürlüğe girdi. Buna göre bazı lüks mallarda vergi oranı yükseltiliyor ve ek vergiler getiriliyor.
2002: Ankara DGM Cumhuriyet Savcısı Nuh Mete Yüksel, iktidarın en güçlü adayı AK Parti hakkında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulundu. Başsavcılık, Yüksel'in yaptığı suç duyurusu üzerine AK Parti hakkında "laik devlet düzenini bozmaya yönelik eylemlerin odağı haline geldiği" iddiasıyla inceleme başlattı. Oysa ki Ak Parti kurulalı henüz bir yıl bile olmamış ve odak haline gelecek eylemleri gerçekleştirme fırsat ve imkânına dahi sahip olmamıştı.
2002: ABD, bazı Güneydoğu Asya ülkeleriyle kapsamlı terörle mücadele anlaşması imzaladı. Bu, İslam Dünyası`na karşı başlatacağı işgal hareketinin de işaret fişeği anlamına geliyordu.
2003: YAŞ, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın başkanlığında toplandı. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na Donanma Komutanı Oramiral Özden Örnek, Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na Harp Akademileri Komutanı Orgeneral İbrahim Fırtına atandı. Şurada, durumları değerlendirilen personelden 18'i disiplinsizlikleri bahanesiyle TSK' dan uzaklaştırıldı. Özden Örnek ile İbrahim Fırtına`nın ismi gizli bir darbe planı ile tekrar gündeme gelecek ve haklarında yargılama başlatılacaktı.
2005: Suudi Arabistan Kralı Fahd, uzun bir hastalık dönemi ve 23 yıllık iktidarın ardından, 84 yaşında öldü. Yerine 1995'ten bu yana fiilen krallığı yöneten 82 yaşındaki veliaht Prens Abdullah Bin Abdülaziz geçti. Savunma Bakanı Sultan Bin Abdülaziz ise veliaht prens oldu.
2007: Amerika'nın 2004 ve 2005 yıllarında Irak güvenlik güçlerine dağıttığı 190 bin kadar silahın kaybolduğu ortaya çıktı
2008: Konya`nın Taşkent ilçesine bağlı Balcılar beldesinde, özel bir vakfa ait, üç katlı bir Kur`an Kursu tüp gaz sıkışması sonucu meydana gelen patlama sonucu saat 05:00 sıralarında tamamen çöktü. Olayda 18 kız öğrenci vefat etti, hastanede üçü ağır 23 yaralı var.
2009: Polis Akademisinin ev sahipliğinde İçişleri bakanı Beşir Atalay ile bazı gazetecileri bir araya getiren “Kürt Meselesinin Çözümü: Türkiye Modeline Doğru” başlıklı çalıştay Ankara`da yapıldı.