Geçtiğimiz Temmuz ayında Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alınan Diyarbakır’ın Sur ilçesindeki Hevsel Bahçeleri’nde yılın ilk hasadı alınmaya başlandı.
Hevsel Bahçeleri’ndeki arazilerine marul, yeşil soğan, tere, roka ve maydanoz eken çiftçiler, tarladan toplamaya başladıkları ürünlerini satışa sundu.
Yıllardır çiftçilik yaparak geçimlerini sağlayan üreticiler, Sur’da aylarca devam eden çatışmalar ve uygulanan sokağa çıkma yasaklarının mağduriyetini yaşıyor. Geçtiğimiz yıllarda çevre illerden tüccarların kendilerinden ürün aldıklarını söyleyen çiftçiler, tüccarların, ‘tehlikeli bölge’ dedikleri Diyarbakır’a bu yıl gelmediğini belirttiler.
Hevsel Bahçeleri’nde 17 yıldır çiftçilik yapan Ramazan Oğlak, ürün satışlarında zorluk çeken çiftçilerin perişan bir halde olduğunu vurguladı.
“Ürettiklerimizi Diyarbakır’dan başka hiçbir yerde satamıyoruz”
Diyarbakır’ın çatışmalarla anılması nedeniyle tüccarların kente gelmediğini dile getiren Oğlak, “Geçtiğimiz yıllarda Malatya’dan, Erzurum’dan, Elazığ’dan, Batman’dan, Mardin’den tüccarlar ürün almaya geliyordu. Tehlikeli bölgede olduğumuz gerekçesiyle tüccarlar bu yıl buraya gelmiyor. Normalde 20 araba marul satıyordum ancak şimdi bir araba bile satamıyorum. Ürettiklerimizi Diyarbakır hariç başka hiçbir yerde satamıyoruz.” dedi.
Sattıkları ürünlerin fiyatının neredeyse yarı yarıya düştüğünü sözlerine ekleyen Oğlak, yetkililerin destek mahiyetinde hiçbir yardımını görmediklerini kaydetti.
“30 bin TL civarında zararım var”
Yaklaşık 30 bin TL civarında zararının söz konusu olduğunu anlatan Oğlak, şunları söyledi: “Geçen yıl marulun kasasını 5 TL’ye satarken, bu yıl 3 TL’ye satıyoruz. Neredeyse fiyatlar yarı yarıya düştü. Her yıl 40-50 bin TL’lik mal alıyordum, 10-15 bin TL kazanıyordum. Bu yıl yaklaşık 30 bin TL zarar ettim. Yetkililer bize destek mahiyetinde hiçbir şey yapmadılar. Bize yardım edilmesini istiyoruz.”
25 yıllık çiftçi olan Sedat Ölük ise Sur’da sokağa çıkma yasağının devam ettiği sıralarda tarlasına isabet eden roketlerin oluşturduğu tahribat nedeniyle ektiği bazı ürünlerinin heba olduğunu vurguladı.
“Zahmeti gören biziz, sefayı çeken başkaları oluyor”
Bu yıl başka il veya ilçelerden tüccarların kente gelmemesinin kendilerini zor durumda bıraktığını belirten Ölük, “Yaşanan olaylar nedeniyle ürünleri ektiğimiz ilk zamanlarda biraz sıkıntı çektik. Şu an yavaş yavaş ektiğimiz ürünleri biçmeye başlıyoruz. Ektiğimiz bazı ürünler boşa gitti. Biçtiğimiz ürünler para etmiyor. Zaten bu yıl başka il veya ilçelerden tüccarlar da gelmedi. Anlayacağınız, zahmeti gören biziz, sefayı çeken başkaları oluyor.” şeklinde konuştu. (Hamza Adiyaman/M. Hüseyin Temel-İLKHA)