Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Amerika Başkanı Obama arasındaki son telefon görüşmesi ikili ilişkilerin YPG kıskacında olduğu bir zamanda yapıldı.1 saat 20 dakika süren görüşmeden sonra iki başkentten de görüşmenin içeriğine dair birkaç saat arayla iki ayrı açıklama geldi.
Açıklamalarda 2 yerde farklılık dikkat çekiyordu. Daha doğrusu iki konudan biri Ankara`dan yapılan açıklamada, diğeri de Washington`dan yapılan açıklamada yoktu. Bu iki kritik konudan biri Türkiye'nin ‘meşrû müdafa hakkıyla` ilgiliydi. NTV ve Hürriyet'in Türk kaynaklarına dayandırdığı haberlere göre değişiklikler, sonradan ABD tarafından gerçekleştirildi.
Türkiye tarafından yapılan açıklamada şöyle deniyordu:
"ABD Başkanı Obama, görüşme sırasında, ABD`nin bir NATO müttefiki olarak, Türkiye`nin ulusal güvenliğini destekleme konusundaki mutlak kararlılığını ifade ederek, Türkiye`nin meşru müdafaa hakkının altını çizdi."
Türk yetkililer, geçen hafta Ankara`da meydana gelen ve 28 kişinin hayatını kaybettiği saldırıdan sonra Türkiye`nin bu saldırıyı gerçekleştirenlere karşı ‘meşru müdafa hakkı` bulunduğunu dile getirmişlerdi. Beyaz Saray`dan yapılan açıklamada Obama`nın ‘Türkiye`nin meşru müdafa hakkı`ndan hiç bahsedilmedi.
Benzer şekilde Beyaz Saray`dan yapılan açıklamada dile getirilen bir husus da Ankara`nın açıklamasında yoktu. Bu da, Türkiye`nin YPG`ye yönelik top atışlarıyla ilgiliydi. Amerikan yönetimi, görüşmede Amerika Başkanının Türkiye`den bu atışları durdurmasını istediği belirtiliyordu.
Beyaz Saray açıklamasında bu konudaki ifadeler şöyleydi:
"Başkan Obama, YPG güçlerinin bölgedeki durumdan faydalanarak ilâve bölgeler ele geçirmeye çalışmaması gerektiğini vurgulamış ve Türkiye`ye de bölgedeki topçu atışlarını durdurarak mütekâbil şekilde itidal göstermesi çağrısında bulunmuştur."
Ankara`nın metninde ise Obama`nın Türkiye`den topçu atışlarının durdurmaya çağırdığına dair herhangi bir ifade yoktu.
NTV akşam saatlerinde geçtiği ‘ABD ile görüşme metni sıkıntısı` başlıklı haberinde Washington`un üzerinde mutabakata varılan metni değiştirdiğini duyurdu. Haberde, “ Telefon görüşmesinin ardından ortak bir metin üzerinde anlaşıldı ancak ABD tarafından kamuoyuna farklı bir metin açıklandı” ifadeleri kullanıldı. NTV haberin kaynağını açıklamadı. Hürriyet gazetesi de bu sabah yaptığı haberde metnin değiştirilme süreçlerinin nasıl geliştiğini, üst düzey bir Türk kaynağa dayandırarak haberleştirdi. Buna göre Türk yetkili "Beyaz Saray, (biz) metni açıkladıktan sonrra bize değişiklik yapıldığı bilgisini verdi" açıklamasında bulundu.
Cumhurbaşkanlığı açıklaması tam metni:
"ABD Başkanı Obama, görüşmede, 17 Şubat'ta Ankara'da meydana gelen canlı bomba saldırısını ve 18 Şubat'ta Diyarbakır-Bingöl karayolunda askeri konvoyu hedef alan saldırıyı kınayarak, hayatlarını kaybeden askerler ve sivil vatandaşlar için taziye, yaralılar için de acil şifa dileklerini iletmiştir.
ABD Başkanı Obama'ya saldırılar hakkında bilgi veren Cumhurbaşkanı Erdoğan da, terörle mücadele konusunda müttefiklerin dayanışma içerisinde olmalarının önemine işaret etmiştir.
Suriye rejiminin ve YPG'nin son dönemde Suriye'nin kuzey-batısındaki ilerlemesine ilişkin kaygılarını dile getiren ABD Başkanı Obama, bölgede Türkiye ve ılımlı Suriye muhalefeti ile gerilimlere neden olan, DAİŞ'le ortak mücadele çabalarımıza da darbe vuran eylemlere derhal son verilmesi çağrısında bulunmuştur.
ABD Başkanı Obama, görüşme sırasında, ABD`nin bir NATO müttefiki olarak, Türkiye`nin ulusal güvenliğini destekleme konusundaki mutlak kararlılığını ifade ederek, Türkiye`nin meşru müdafaa hakkının altını çizdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Obama, Suriye'deki çatışmaların durdurulması konusunda Münih'te varılan mutabakatı desteklediklerini vurgulamışlardır.
İki lider, Rusya ve Esed rejimine, ılımlı muhalif güçlere yönelik hava saldırıları gibi provakatif eylemlere derhal son vermeleri çağrısında bulunmuşlardır.
PKK dahil tüm terör örgütlerine karşı işbirliğini artıracaklarını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Obama, DAİŞ'le mücadelenin ortak hedefleri olduğunu belirtmişlerdir."
Beyaz Saray açıklaması tam metni:
“Başkan Obama Suriye`deki durum ve terörle mücadele alanında ABD ile Türkiye arasındaki işbirliğini ele almak üzere bugün Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirmiştir.
Başkan, 17 Şubatta Ankara`da düzenlenen ve Türk askeri personelinin ve sivillerin ölümüne ve yaralanmasına neden olan terör saldırısı ile, Diyarbakır`da bir Türk askeri konvoyunu hedef alan terör saldırısını kınamış, taziyelerini ve geçmiş olsun dileklerini iletmiştir.
Başkan Obama, Suriye rejiminin Suriye`nin kuzeybatısındaki ilerlemesine ilişkin kaygılarını belirtti ve Suriye`nin kuzeyinde Türkiye ile ılımlı muhalif güçleri ile tansiyonu artıran ve kuzey Suriye`de IŞİD`le ortak mücadele çabalarımıza darbe vuran eylemelere derhal son verilmesi çağrısında bulundu.
Başkan Obama, YPG güçlerinin bölgedeki durumdan faydalanarak ilâve bölgeler ele geçirmeye çalışmaması gerektiğini vurgulamış ve Türkiye`ye de bölgedeki topçu atışlarını durdurarak mütekabil şekilde itidal göstermesi çağrısında bulunmuştur.
Obama, ABD`nin NATO müttefiki Türkiye`nin ulusal güvenliğini destekleme konusundaki mutlak kararlılığının altını çizdi.
İki lider, Münih`te düşmanlıkların durdurulması anlaşmasını desteklediklerini belirtti ve Rusya ile Esed rejimine, ılımlı muhalif güçlere yönelik hava saldırıları derhal son vermeleri çağrısında bulundular. Liderler, PKK dahil her türlü terörizme karşı işbirliğini derinleştirme sözü verdiler ve IŞİD`i zayıflatma ve yenilgiye (yıkmak) uğratma hedefini yinelediler (hatırlattılar).”
ABD'nin YPG açıklamaları
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Marie Harf, Ekim 2014`te PYD`yi terör örgütü olarak görmediklerini açıklamış, Washington yönetimi Eylül 2015`te de PYD`nin silahlı kanadı YPG`yi de terör örgütü olarak görmediğini ilân etmişti.
Türkiye, Ankara`daki saldırıda YPG bağlantısına dair bilgileri Amerikan Büyükelçisiyle paylaşmış ancak Amerikan Dışişleri Sözcüsü John Kirby, bundan sonra yaptığı açıklamada "[Ankara'daki saldırıda] sorumlunun kim olduğunu onaylayacak ya da reddedecek bir pozisyonda değiliz. Bu bizim için hâlen ucu açık bir soru` demişti.
Sözcü aynı basın toplantısında YPG mensuplarını "IŞİD`e karşı savaşan en güçlü grup" ve ‘Cesur Kürt savaşçılar` diye nitelendirmişti.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, ABD'li mevkidaşı John Kerry ile görüşmesinde, kendisine 'YPG'nin güvenilmez olduğunu' söylediğini aktardı.
Kaynak: Anadolu Ajansı, Al Jazeera