NEW YORK - Suriye'deki savaşa son vermek ve siyasal geçiş sürecini hızlandırmak amacıyla oluşturulan Uluslararası Suriye Destek Grubu'nun New York'taki toplantısında taraflar sürecin BM Güvenlik Konseyi karar tasarısıyla desteklenmesi konusunda uzlaşmaya vardı. Üzerinde anlaşmaya varılan tasarı, birazdan BM Güvenlik Konseyi'nde oylanacak.
Tasarıda, Esed rejimi ve Suriyeli muhaliflerin Ocak ayı başında barış görüşmeleri için masaya oturması öngörülüyor.
Reuters`e göre 4 sayfalık tasarıda, Suriye hükümetinin ve muhalefetin temsilcileri, BM gözetimi altında siyasi geçiş için ilk adımlara başladığı an, ülke çapında ateşkesin yürürlüğe girmesi için uğraşılacağı belirtildi.
Tasarıda, ateşkes gözlemleme konusundaki seçenekleri bir ay içinde sunması için BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun`a talepte bulunuluyor. Suriye`deki bütün taraflardan da sivillere karşı saldırıların durdurulması isteniyor.
Toplantının ardından gazetecilere açıklama yapan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, toplantıda bazı ülkelerin Suriye Devlet Başkanı Beşar Esed'in siyasi geleceğine ilişkin konuyu gündeme getirmeye çalıştığını ancak toplantıda bunun görüşülmediğini aktardı. Toplantının öncelikli olarak Suriye'deki siyasi müzakerelere ve ‘terörizmin yok edilmesi`ne odaklandığını belirtti.
Washington ve Moskova, Uluslararası Suriye Destek Grubu adı altında toplanan görüşmelerde kilit rol oynuyor. Avusturya'nın başkenti Viyana'da 30 Ekim ve 14 Kasım'da yapılan görüşmelerin devamı niteliğindeki toplantıda Türkiye'yi Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu temsil etti.
New York Palace Otel'de yapılan görüşmelere ABD, Rusya, Türkiye, Çin, Mısır, Fransa, Almanya, İran, Irak, İtalya, Ürdün, Lübnan, Umman, Katar, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve İngiltere'nin dışişleri bakanlarının yanı sıra Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa Birliği (AB) ve Arap Birliği'nin temsilcileri de katıldı.
Suriyeli muhalifler heyeti oluşturdu
Suriyeli muhaliflerin kurduğu Müzakere Yüksek Komisyonu da, Esed rejimiyle görüşmeler yapacak heyeti oluşturdu.
Komisyon Başkanı Riyad Hicab, Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da düzenlediği basın toplantısında, geçiş dönemine başlanması amacıyla müzakere heyetinin oluşturulduğunu duyurdu.
Heyetin, Riyad'da 9-10 Aralık'ta yapılan toplantıdan çıkan kararlar doğrultusunda oluşturulduğunu belirten Hicab, "Muhalifler, müzakere heyetlerinin kurulduğunu ve Esed'siz siyasi çözüm sürecinin gerçekleşmesi için uluslararası camiayla işbirliği yapmaya hazır olduğunu ifade etmektedir" dedi.
Hicab, BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura'ya müzakere prosedürü, heyette bulunan delegelerin sayısı ve müzakere süreciyle ilgili bir mesaj gönderdiklerini ifade etti.
18 aylık somut takvim
ABD ve Rusya Dışişleri bakanları Moskova'da Suriye ve Ukrayna'yı konuşmak için 15 Aralık`ta bir araya gelmişti. Lavrov, "Bu aşamada 30 Ekim ve 14 Kasımda Viyana'da mutabık kalınan konuları Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi seviyesinde onaylanması için karar verdik. Uluslararası Suriye'ye Destek Grubu toplantısının 18 Aralık'ta New York'ta bakanlar seviyesinde yapılmasını doğru bulduk. Görüşme sonrası tüm üyelerin onayı ile Viyana'da kabul edilen ilkeleri Güvenlik Konseyi kararına sunabileceğimizi ümit ediyoruz" diye konuşmuştu.
Esed`in âkıbeti düğümünü bir türlü çözemeyen ülkeler, en son Viyana`da toplanmıştı. Viyana toplantısında Suriye`de faaliyet gösteren silahlı muhalif grupların hangisinin terörist grup olarak adlandırılacağı ana konuydu.
Viyana`da varılan "18 aylık somut takvim" çerçevesinde 1 Ocak`tan itibaren rejim ile muhalifler arasında müzakereler başlatarak bir geçiş hükümeti oluşturulması öngörülmüştü.
Suriyeli muhalifler, iç savaşı diplomatik yollardan çözebilmek adına 9-10 Kasım'da Riyad'da düzenlenen toplantıda, rejimle müzakere için yüksek komisyon kurulması, Beşşar Esed'in geçiş döneminin başlamasıyla birlikte yönetimi bırakması ve yeni yönetim kurumlarının oluşmasının ardından muhalif siyasi oluşumların feshedilmesi konusunda anlaşmıştı.
Suriyeli silahlı muhaliflerden 11, SMDK'dan 9, bağımsız 8, Suriye Ulusal Konseyi'nden 6 kişinin yer aldığı komisyonun dün düzenlenen toplantısında başkanlığa eski Başbakan Riyad Hicab getirilmişti.
Kaynak: Reuters, AFP, AA