Irak`ın Musul kentine bağlı, Suriye sınırındaki Sincar (Şengal) dağı... Bölgenin tek sarp yapılı bu stratejik yükseltisi, yüzyıllar boyunca burada yaşayan Ezidilere sığınak oldu.
IŞİD, dağın güney yamacındaki kasaba merkezine saldırdığında da halk dağa kaçtı. Dik, kayalık yamaçlar bir kez daha bölgenin bu kadim halkını eteklerinde sakladı.
Sincar, Ağustos 2014 tarihinde IŞİD`ın eline geçtikten 15 ay sonra Kürt güçler tarafından geri alındı.
Kaymakam PKK'ya tepkili
Bölge halkının çoğunluğu Ezidi. Çevrede Saddam tarafından yerleştirilen Araplara ait köyler de bulunuyor. Sincar dağının girişinde Abdullah Öcalan resmi ve HPK kontrol noktası dikkat çekiyor.
Sincar dağının 1463 metre yükseklikteki zirvesinde yer alan Saddam döneminden kalma askeri karakol da PKK`nın denetiminde. Yan tarafına KDP peşmergeleri yeni bir karargâh oluşturdu. Virajlı dağ yollarında sık sık PKK'ya yakın grupların bayrağını taşıyan, Irak ordusuna ait askeri araçlarla karşılaşıyoruz.
Çatışmalar ve koalisyon bombardımanı nedeniyle kasaba merkezi harap halde. Kaymakam, yerle bir olan binasının önündeki boşluğa kurdurduğu çadırda çalışıyor.
Sincarlı Ezidi bir aileden gelen Mahma Halil Kâsım, PKK`ya tepkili:
“PKK`nın Sincar`a girişi yasalara aykırı, Irak`ın egemenlik hakkına tecavüz. Görüyorsunuz, çadırda çalışıyoruz. Kasabada ayakta kalan binaların 6`sını işgal ettiler ve terk etmiyorlar. IŞİD`a karşı savaşırken kanını akıtanlara minnettarız. Ancak, PKK`ya muhtaç değiliz ve devlet onları Sincar`dan çıkartmalı. Burada kalamazlar.”
Sincar polis müdürlüğüne yerleşen PKK uzantılı gruptan binayı terk etmelerini istediklerinde ‘Bu binada Bağdat`ın emriyle duruyoruz` yanıtını aldıklarını söyleyen Kâsım, sorun çıkmaması için soğukkanlı hareket ettiklerini söylüyor:
“Peşmerge güçleri Sincar`ın tamamını kurtardı. Başkan Barzani ve peşmerge güçleri biz Ezidilerin arkasında. Sorun çıksın istemiyoruz. Memleketimizi terk etsinler ve her şey eskisine dönsün.”
KDP`den Kobani örneği
Irak Kürdistan Demokrat Partisi (KDP)`nin Sincar bölge sorumlusu Vâhid Bakuzi, peşmergenin Kobani`ye verdiği desteği hatırlatıyor:
“YPG Kobani`de yardıma ihtiyaç duyduğunda, Türkiye ile anlaşarak, asker ve ağır silah yardımı gönderdik. Peşmergenin de katkısıyla, IŞİD Kobani`den atıldı. Oraya giden güçlerimiz nasıl ki görevlerini yaptıktan sonra geri döndü, bize yardım için gelenler de geri dönmeli.”
Bölgedeki peşmerge birliklerini denetleyen, Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Başkanı Mesut Barzani`nin askeri danışmanı Zaim Ali`yi Sincar`da buluyoruz. Ali, “Bölgedeki PKK varlığı ve bu konuda atılacak adımlar konusunda Başkan Barzani ile görüşüyoruz. Kendisinin vereceği talimat doğrultusunda hareket edeceğiz. Henüz netleşmiş bir husus yok” demekle yetiniyor.
Hayalet kasaba Sincar
Koalisyon uçaklarının ağır bombardımanı ve çatışmaların ardından harap hale gelen Sincar adeta hayalet bir kasaba görünümünde. Sokaklarında silahlı Kürt güçlerinin dışında birilerini görmek çok zor.
IŞİD`ın yerleştirdiği tuzaklı mayınlar tehlike oluşturmaya devam ediyor. Öcelikli olarak ana yolları açan bomba uzmanları, enkazın altında bulunan diğer mayınları, daha sonra etkisiz hale getirmek üzere, kırmızı bayraklarla işaretliyor.
Sığınmacıların dramı sürüyor
Peşmerge güçleri Sincar kasabasını ele geçirse de, merkeze bağlı birçok köy hâlâ IŞİD`ın elinde. Bu köylerde yaşayan Ezidilerin bir kısmı Sincar dağında kurdukları çadırlarda yaşamaya devam ediyor. Alt yapı sıkıntılarının yaşandığı bu gelişi güzel çadır öbeklerinde temiz su ve elektrik gibi temel hizmetlerde de büyük sıkıntı yaşanıyor.
Çocuklar sağlık sorunları ile karşı karşıya ve eğitim hizmetlerinden faydalanamıyor. Bölgesel Kürt Yönetimi`nin Duhok kenti yakınlarında kurduğu çadır kentlerde de benzer sıkıntılar devam ediyor.
Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre mülteci durumuna düşen 50 bin kadar Ezidi bulunuyor.
Kaynak: Al Jazeera