İSTANBUL - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden çalışma yemeğinde bir araya geldi.

Erdoğan ve Biden, Beylerbeyi Sarayı`nda yaklaşık 3,5 saat süren çalışma yemeğinin ardından gazetecilere açıklamalarda bulundu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmeye ilişkin, "İstişare ettiğimiz pek çok konuda ABD ile fikir birliği içinde olduğumuzu da memnuniyetle gördüğümüzü ifade etmek isterim" dedi.

Erdoğan, ortak ve dost olarak stratejik ortaklıktan model ortaklığa geçiş sürecini başarmış olan iki ülkenin, Orta Doğu`dan Afganistan`a, Balkanlar`dan Doğu Akdeniz ve Kafkaslar`a kadar uzanan geniş bir coğrafyada yakın işbirliği içerisinde olduğunu söyledi.

Bu işbirliğinin, uluslararası barış ve istikrarın muhafazası, terör ve aşırıcılıkla mücadele, enerji güvenliği, kitle imha silahlarının yayılmasının önlenmesi gibi bir çok önemli meseleyi çerçevelediğini, bunlara karşı mücadeleyi gerektirdiğini anlatan Erdoğan, şunları kaydetti:

"ABD ile işbirliğimizi güçlendirerek devam ettirmek istiyoruz. Sayın Biden ile az önce yaptığımız görüşmede ve bilahare onura verdiğimiz yemekte de bir çalışma yemeği olarak orada da konularımızı ele alma fırsatımız oldu. Her şeyden önce birinci derecede Suriye ve Irak`ta yaşanan gelişmeler ile DEAŞ (IŞİD) tehdidi konusunda etraflıca bir görüşme imkanımız oldu. Gerek DEAŞ`ın Musul`dan doğuşu tekrar Musul`a dönüşü, Suriye`de palazlanması bütün bu süreçleri ele alma fırsatımız oldu. Tabi ki bu konuda kapsamlı, ayrıntılı bir görüşmeyi bugüne kadar sürdürdük ve sürdürmeye de devam ediyoruz."

Cumhurbaşkanı Erdoğan, aynı şekilde Kıbrıs, Ukrayna, Kafkaslar, Afganistan, ortaya çıkan bütün bölgedeki güncel gelişmeleri karşı karşıya bulunulan sorunları ele alma imkanlarının olduğunu anlattı.

Gündemde ön planda olan bu meselelere ilaveten diğer bazı bölgesel ve küresel konuları da birlikte değerlendirme fırsatı olduğunu ifade eden Erdoğan, "Özellikle Kuzey Afrika`daki son gelişmeleri değerlendirme imkanımız oldu ve istişare ettiğimiz pek çok konuda ABD ile fikir birliği içinde olduğumuzu da memnuniyetle gördüğümüzü ifade etmek isterim. Bu konudaki işbirliğimizi ileri götürme yönünde ortak kararlılığa sahip olduğumuzu da müşahede ettik. En önemlisi iki NATO müttefiki olarak birbirimizin savunma ve güvenliğine olan bağlılığımızı bir kez daha teyit ettik" diye konuştu.

Küresel bakış

Erdoğan, günümüzde küresel barışın ciddi tehditlerle karşı karşıya olduğuna dikkati çekerek, bunun yansımalarının bölgede özellikle kendini gösterdiğini dile getirdi.

Buna karşılık uluslararası sistemin, bir yandan arka arkaya gelen bölgesel şoklarla sarsılırken, diğer yandan kendisinden beklenen dengeleyici ve düzenleyici rolü ifa etmekte maalesef yetersiz kaldığını vurgulayan Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"İşte bu stratejik ortamda Türkiye ile ABD arasındaki işbirliği ve dayanışma daha da büyük bir anlam ve önem kazanıyor. ABD ile yakın işbirliği ve eşgüdüm içerisinde atacağımız bu adımlar hem bölgemizde hem ötesinde yaşanan gelişmelerin yönünü tayin edecek niteliktedir. Bölgesel ve uluslararası barış ve güvenliğin korunması için ABD ile işbirliğimizi derinleştirerek daha da etkin kılmaya kararlıyız. Bugünkü görüşmelerimiz bu bakımdan çok çok önemlidir. En üst düzeydeki temaslarımız aynı yoğunlukta devam edecektir. ABD ile ilişkilerimiz ortak değerler ve müşterek menfaatler temelinde karşılıklı saygıya dayalı biçimde günün stratejik şartlarına da uyum sağlayarak gelişiyor. Türkiye-ABD ilişkilerimizin bugün her zamankinden daha kapsamlı ve daha güçlü olduğuna inanıyorum. Sayın Biden`e gerek şahsı gerek heyeti gerek eşiyle birlikte yapmış oldukları bu ziyaretin anlamlı olduğunu ve neticesinin de bereketli olacağını tahmin ediyorum."

Biden: Müttefiklerin yapması gerektiği gibi ortak stratejiler geliştirdik

ABD Başkan Yardımcısı Biden de konuşmasında Cumhurbaşkanı Erdoğan ile uzun yıllardan beri birbirlerini tanıdıklarını söyleyerek, "Benim için Türkiye ve bu şehir, sizin ve ailenizin bana şahsen göstermiş olduğu misafirperverliklerle tanımlanmıştır. Bu şehir, misafirperverliğin tanımını oluşturmaktadır" diyerek, Cumhurbaşkanı Erdoğan`ın Washington`a son ziyaretinde söylediği "Türk ailesinin evinde ağırlanmadan, misafirperverlik kelimesinin tam anlamını kavramak mümkün değildir" sözünü anımsattı.

Biden, "Size, kızınıza, oğlunuza ve özellikle eşinize teşekkür ediyorum. Eşiniz, eşim Jill`i ağırladığı için teşekkür ediyorum. Sanırım ekiplerimiz artık bizim bir araya gelmemize izin vermeyecekler. Bugün öğle yemeği için bir araya gelecektik ama neredeyse 4 saat süren bir sohbetimiz oldu. Sanırım böyle bir odaya kapandığımız zaman pek memnun kalmıyor ekiplerimiz. Çok aç gözüküyorlardı aşağıya indiğimiz zaman. Ekiplerimizden özür diliyorum" ifadelerini kullandı.

Erdoğan`a saygı duyduğunu dile getiren Biden, şöyle konuştu:

"Her zaman çok açık ve dürüstçe görüşmelerimiz oldu. Çünkü dostlar, müttefikler böyle yapar. Açık olan bir şey var: Bu dostluğun derinliği ve ortaklığın önemi her zaman olduğundan daha fazladır şu anda. Dünyanın kolektif olarak yüzleştiğimiz önemli sorunları var. Cumhurbaşkanı ile Irak ve Suriye konularını uzun zamandan beri görüşüyoruz. Bugün yine uluslararası bir koalisyonun parçası olarak IŞİD`i zayıflatmak ve yenmek için çalışmalarımızdan bahsettik. IŞİD`e, DEAŞ olarak da hitap etmekten de rahatlık duyuyorum. Görüşmelerimiz çok açık ama müttefiklerin yapması gerektiği gibi ortak stratejiler geliştirdik. Cumhurbaşkanı, Irak`taki gelişmelerle ilgili değerlendirmelerini bana aktardı."

Dün akşam ve bu sabah Başbakan Ahmet Davutoğlu ile görüşme fırsatı bulduğunu aktaran Biden, "Kendisi Irak`tan yeni döndü ve Irak ile ilgili aynı görüşlere sahibiz" dedi.

Yeni Irak hükümetiyle ilgili memnuniyetini dile getiren Biden, "Cumhurbaşkanının ve hükümetin onlarla diyalog kurmak konusunda liderliğini takdir ettiğimi söyledim. Türkiye bu konuda çok ciddi bir liderlik gösterdi, bu hafta Başbakan Davutoğlu`nun, Bağdat ve Erbil`e yapmış olduğu ziyaretler de dahildir" değerlendirmesinde bulundu.

Suriye konusu

Suriye konusunda derin bir şekilde çeşitli konuları, alternatifleri görüştüklerini anlatan Biden, "IŞİD`i zayıflatmak ve yenmek konusuna ilave olarak aynı zamanda Suriye muhaliflerini güçlendirmek, siyasi geçiş sürecini desteklemek ve bu siyasi geçiş süreci Esed rejiminden uzaklaşacak şekilde olmalıdır. Ilımlı Suriye muhaliflerini eğitmek ve donatmak konusundaki çabalarımızdan bahsettik" diye konuştu.

Biden, Türkiye`nin Suriye`de yaşananlardan dolayı ağır bir insancıl yük taşıdığına değinerek, Türkiye hükümeti ve halkının 1,6 milyon mülteciye kucak açtığını ve onlara yiyecek, eğitim gibi insani yardım sağladığını dile getirdi.

Türkiye`nin bu kadar yüksek sayıda mülteciyi ağırlamasının büyük bir maliyet anlamına geldiğini belirten Biden, "ABD de bu konuda insani destek veriyor. Türkiye`nin yaptıkları sayesinde biz de 3 milyar dolar bu çabaya harcıyoruz. Bunun 200 milyon doları Türkiye`ye harcanıyor. Tabii sizin maliyetiniz çok daha yüksek ama kolektif olarak biz de bu krizin insani yönü için çalışıyoruz" dedi.

Biden, iki tarafın da Suriye ve Irak`taki yabancı savaşçıların önlenmesi ve finansal kaynaklarının kurutulması konusunda atılan adımlardan bahsettiklerini aktardı.

Kıbrıs

Kıbrıs`ı da konuştuklarını ifade eden Biden, mayısta Kıbrıs`a gittiğini hatırlatarak, şöyle devam etti:

"Ben zamanında farkında değildim ama söylenene göre 50 yıldan bu yana en kıdemli ABD`li olarak Kıbrıs`ı ziyaret etmişim. ABD, BM liderliğindeki, adanın, iki toplumun, iki bölgeli bir federasyon olarak birleştirilmesi konusunda çabaları desteklemektedir. Bugün eğer siyasi irade varsa Türkiye de dahil, hem bölgede hem de adadaki tüm halkın çıkarına uygun olacak bir çözüm için bir potansiyel vardır. Bunun gerçekleşmesi için gerginliğin düşürülmesi ve müzakere masasına dönülmesine odaklanmak gerekmektedir. Doğu Akdeniz`deki ciddi enerji potansiyeli göz önüne alındığında iki toplumun işbirliği içinde bir gelecek oluşturmasının her iki toplum için sağlayacağı ödüller çok yüksektir."

ABD Başkan Yardımcısı Biden, görüşmede Türkiye-ABD ekonomik ortaklığından da bahsettiklerini ve kendisinin bugün bazı sivil toplum örgütleriyle görüşmeler yaptığını söyledi.

Biden, Türkiye ve ABD`nin 60 yıldan bu yana müttefik olarak birlikte çalıştığına değinerek, "Şu anda yüzleştiğimiz zorluklarla başa çıkabilmek için yine birlikte çalışarak, Türkiye ve ABD arasındaki stratejik ortaklığı güçlendirmeye devam ediyoruz. Daha önce de söylediğim gibi bizim Türkiye`ye ihtiyacımız var ve sanırım Türkiye de bize ihtiyacı olduğuna inanıyor. Yakınız, yakın olmaya ve yakın bir şekilde bütün bu sorunlara nasıl yaklaşacağımızı görüşmeye devam edeceğiz" diye konuştu.

Joe Biden, Cumhurbaşkanı Erdoğan`a misafirperverliği için teşekkür ederek, "Ülkeme gösterdiğiniz dostluğunuz için teşekkür ediyoruz" dedi.

Yemekte, ABD Başkan Yardımcısı Ulusal Güvenlik Danışmanı Colin Kahl, ABD Başkan Yardımcısı Avrupa ve Avrasya Özel Danışmanı Mike Carpenter, Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Toria Nuland, Savunma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Derek Chollet, Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Enerji İşleri Özel Temsilci Vekili Amos Hochstein, Dışişleri Bakanlığı IŞİD`le Mücadele Koalisyonu Başkan Özel Temsilci Vekili Brett McGurk, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Avrupa Kıdemli Direktörü Charlie Kupchan ve ABD`nin Ankara Büyükelçisi John Bass da bulundu.

AA