VAN – Van Su ve Kanalizasyon İdaresi (VASKİ) Genel Müdürlüğü’nün  ‘Van Atık Su Arıtma Tesisi’ Şemsibey Mahallesi’nde bulunan Vayvay Mevkiinde yapılması planına tepkiler gün geçtikçe  artıyor.


Tuşba Belediye Başkanı Doç. Dr. Fevzi Özgökçe, Van Su ve Kanalizasyon İdaresi (VASKİ) Genel Müdürlüğü’nün  ‘Van Atık Su Arıtma Tesisinin taslak projesinin hazırlanması amacıyla Van Ticaret ve Sanayi Odası Tuşba Salonu’nda geçtiğimiz gün düzenlenen Halk Toplantısı’nda, belirlenen yer tespitinin yanlış olduğunu ifade etmiş, ‘Van’ın ve Van Gölü’nün geleceği için Van atık su şebekesinin Çiçekli Mahallesi üzerinde Dönemeç mahallesi yakınlarına alınarak Gürpınar, Gevaş, Edremit, İpekyolu ve Tuşba İlçelerinin tüm kanalizasyonu Dönemeç vadisinde kurulacak bir tam kapasiteyle çalıştırılacak arıtma tesisinin ortak tek nokta olmasını daha uygun olacağını ifade etmişti.


Mevcut arıtma tesisinin bulunduğu bölgede gölün çok ciddi şekilde kirletildiğini ve buranın da kesinlikle temizlenmesi gerektiğini  belirten Özgökçe, Van şehir merkezinde kalan mevcut alanın, Vangölü kıyısında en güzel kumsalına sahip olduğunu, buranın kesinlikle temizlenerek kıyısının yaşanabilir bir alanı haline getirilmesi, aksi durumda başta tüm Van, Üniversite, Teknokent, Fuar alanı, Organize ve oto sanayi alanının çok değil, iki yılda pis kokudan ve oluşan olumsuz ekolojik şartlardan dolayı şehir boşaltılmak zorunda kalınacağını kaydetmişti.


‘Uygulanacak projenin yer seçimi yanlıştır’

Gerçekleştirilen toplantıda, katılanların yüzde 95’i gibi büyük bir bölümünün hibe kredilerle yapılacak olan Van Atık Su ve Arıtma Tesisleri’nin, Van için yıllardır beklenen bir proje olduğunu vurgulayan Özgökçe, Van Gölü’nün en güzel yeri olan İskele Mahallesi’ndeki bölgeye arıtma tesisinin kurulmasının yanlış bir karar olduğunu ifade etmişti. 


Başkan Özgökçe, mevcut tesisin bulunduğu bölgenin yıllar önce tüm Vanlıların yüzdüğü bir alan olmasına rağmen şimdi tamamen ölü, metruk, ıssız ve mezbele bölge haline geldiğini belirterek, Arıtma Tesisinin hemen yanı başında Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Teknokent, Organize Sanayi Bölgesi ile Fuar ve Kongre Merkezi bulunmaktadır. Şehir merkezinden Van Denizine gidilebilecek en yakın nokta olması, Şehir merkezi de gittikçe o bölgeye kayıyor olması ve zamanla şehrin tam merkezi olacak bu alan sanki tarihten bu alanın başına geleceklerin bilindiği Şemsibey mahallesindeki Vayvay mevkiinde asla bu tesis kurulamaz, diyerek gerekçelerini sıraladı.


‘Projenin bir an evvel hayata geçirilmesini istiyoruz’
Proje süresinin uzamaması ve bir an önce hayata geçirilmesi adına görüş ve önerilerini de dile getiren Özgökçe, “Bizim en büyük sıkıntımız, belediyeler burayı çalıştıramıyor. Dünyanın birçok yerinde olduğu gibi maalesef şuan Denizlide tam işletilemediği için Menderes Deresi can çekişiyor. Gerek Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan gerekse Avrupa Birliği’nden bu tür güzel projelere çok ciddi destekler var. Biz de bir Vanlı olarak ilimizde kalıcı bir şeylerin yapılmasını istiyoruz” şeklinde konuştu.


Van Gölü’nün bir an evvel bu kirlilikten kurtarılması gerektiğini de vurgulayan Özgökçe, “Gerek yıllarca Üniversitede yaptığımız bilimsel çalışmalar gerekse şu anki konumumuz itibarıyla tek isteğimiz Van Gölü’nün bir an evvel bu kirlilikten kurtarmaktır. Çevresel etkenleri konusunda yarın öbür gün bir sıkıntı meydana gelecekse biz bunu şimdiden göz önünde bulundurulmasını istiyoruz. Bir diğer önerimizi ise tesisin yapıldığı yer gölün en sığ olduğu bölge olmasından dolayı koku şehir merkezine doğru yayılıyor. Bir de o bölge temizlenecek mi ve şu andaki mevcut arıtma tesisi ne olacak?” şeklinde konuştu.

Tepkiler çığ gibi büyüyor

Gerek Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nden bilim insanı gerekse sivil toplum örgütleri, dernek ve oda temsilcileri ile mahalle sakinlerinde gelen tepkiler her gün biraz daha artarak çığ gibi büyüyor. Vanlılar, Arıtma Tesisi için belirlenen yerin yanlış olduğu konusunda neredeyse yek fikir tek yumruk oldular. Üniversitelerden çok sayıda bilim insanı yer seçiminin yanlış oluğunu ve konu ile ilgili hazırladıkları raporları ilgili yerlere vereceklerini ifade ettiler. Van için belki 50 yılda bir yakalama ihtimali olan bir projenin kimsenin heba etmeye hakkı olmadığını vurgulayan bilim insanları, mevcut yerin Van sahilinde en son düşünülebilecek belki de tek ender, nadir bir yer olduğunu ve bu hatanın tekrarı durumunda hem Vangölü ölecek ve Van şehride gelecekte yaşanmayacak ve terk edilmesi gereken yer olacaktır.


İskele, Yalı, Şemsibey, Bardakçı ve Kalecik gibi birçok mahalle sakinleri yeni arıtma tesisinin yer seçimi ile ilgili yanlış kararın önüne geçmek için önümüzdeki günlerde mitingler düzenlemek için hazırlıklar yaparken, sivil toplum örgütleri ve sendika ve dernek temsilcileri ise şehrin giriş noktasında böyle bir tesisin yanlış yerde kurulmasının Van’a yakışmayacağını belittiler. Van’ın yıllardır uygulanan yanlış politikalara kurban edildiğini dile getiren yetkililer, ne Van’ın ne de Van Gölü’nün bu günden sonra hayata geçirilecek bir yanlış karara heba edilmemesi gerektiğini ifade ettiler.

Yapılan açıklamaların ardından söz alan iskele mahalle sakini Alp Ertosun, “Bu güne kadar iskele mahalle halkı ile bu konu hakkında her hangi bir istişarede bulunulmadı ve herhangi bir çözüm sunulmadı. Daha önce yapılmış olan arıtma tesisinin yaklaşık 18 yıldır çalışmadığını hepimiz bilmekteyiz. Orada oluşan koku, sinek ve mikroplardan kaynaklanan hastalık ve rahatsızlıkları hepiniz tahmin edersiniz şimdi çözüm olarak iskele mahallesinde kurulması planlanan arıtma tesisinin iskele mahallesi dışında olması gerekmektedir. Toplumun sağlığı için yeni yapılacak olan arıtma tesisinin yaşam alanlarından uzaklaştırılarak,  Çiçekli Beldesi üzerinden Gürpınar’a taşınması burada ayrıştırıldıktan sonra  temizlenen suyun Van gölüne akıtılması en sağlıklı çalışma olacaktır.”  dedi.   (Cihad Coşar – İLKHA)