BİNGÖL-Solhan ilçesine bağlı Kale köyünde yapımı devam eden Kalehan barajı inşaat şantiyesinde çalışırken işten çıkartılan 10 köylünün başlattığı protesto eylemi ikinci haftasında da sürüyor. İşçiler, talepleri kabul edilip hakları iyade edilinceye kadar eylemlerine devam edeceklerini belirtiyor.
İşçilerin eylemiyle ilgili İlke Haber Ajansına konuşan Kale köyü Derneği Başkanı Cengiz Çalışkan, “Baraj şantiyesinde çalışan yaklaşık 20 köylünün sürekli mağdur edildiğini, düşük ücretle çalıştırıldığını, buna itiraz edince de işten çıkarıldıklarını söyledi.
Baraj inşaatından dolayı 2 yıldır köyde sebze-meyve yetiştiremediklerini ve hayvanlarını otlatamadıklarını dile getiren Çalışkan, köy yollarının da inşaat yüzünden bozulduğunu tüm bu şikâyetlerini şirket yetkililerine ilettiklerini ama bir türlü çözüm bulunamadığını vurguladı.
Köylüler olarak mağdur edildiklerini, oluşan bu durum karşısında tepkilerini dile getirerek eylem yaptıklarını belirten Çalışkan, şantiye çalışanlarının yeniden işe başlatılmasını istedi.
Kale köyü Derneği Başkanı Çalışkan, köylülerin taleplerini şöyle sıraladı:
-Mevcut şantiye şefinin görevine son verilmesi.
-Kale köylü olarak çalışan işçi ve güvenlik görevlileri taşeron firmalara bağlı olarak çalıştırılmayacaktır. Tamamen ana firmaya bağlı olarak çalışılacaktır. Çalışanlar arasında ücret adaletsizliği giderilecektir. Vasıfsız işçilere 1.500 TL ile 2.000TL arasında aylık verilecek, vasıflı Elamanlara 2.500 ile 3.000 TL arasında maaş verilecektir.
- Şantiyede çalışan köylünün 1.derece yakınının ölüm doğum ve düğünü münasebetiyle 5 güne kadar ücretli olarak izin verilmesi.
-Şantiyeye mal ve hizmet alımı gerçekleştirildiğinde öncelikle o işle iştigal eden köylüden mal ve hizmet satın alınacaktır. Yoksa diğer esnaf ve şirketlerden mal ve hizmet satın alınacaktır.( Bunlarda Gıda alımı, yakacak alımı, araç kiralama işi, güvenlik görevlisi çalıştırma, taşeronluk işi vb. işler)
-Bulaklar diye bir taşeron firması ve çalışanların işine son verilecektir.
- Bir Kale köylü işsiz olana kadar A B C diye bir köylü veya başka kesimlerden kesinlikle kimse çalıştırılmayacaktır.
-Yenibaşak yol ayrımından kale köyü içine kadar derhal sıcak asfalt yapılacaktır.
- Kırma-Eleme makineleri kesinlikle susuz ve filtresiz çalıştırılmayacaktır. Gerekirse üstü çadırlarla örtülerek çalıştırılacaktır.
-Yakınının mezarını nakil etmek isteyen köylünün mezar nakil iş ve işlemleri ile diğer masrafları yüklenici şirket tarafından yapılacaktır.
-Üzerine şantiye kurulan ve diğer çalışmalar için işgal edilen köy meraları ve kırma-eleme makinelerinin çalıştırılması sebebiyle çıkan tozların 3 yıldır köylünün bağı ve bahçesinde oluşan zararlar ve meralarının işgali nedeniyle hayvanların otlama alanlarının daralması sebebiyle hayvan yetiştiremeyen köy merkezi ve mezralarda yaşayan bağı bahçesi ve evi olan 40 yaş ve üstü aile kardeş bireylerine 40.000TL ile 50.000TL arasında maddi destek sağlanması.
-Köylünün geride kalan yaşantısı için ve doğacak çocuk, torunlarının bundan böyle bu köyü görmeyecekleri gerekçesiyle oluşacak maddi ve manevi değerlerinin kaybı nedeniyle aile reislerine 80.000 ile 100.000TL tazminat ödenmesi,
-Kale köylü olarak okuyan üniversite öğrencilerine aylık 300 TL burs verilmesi.
-Şantiye yerleşkesi üzerinde yapılan yapı ve makinelerden dışarı akan lağım ve diğer pis sularlın üstünün örtülmesi ve acilen arıtma tesisi kurulması.
-İlçe merkezinde Kale köyü yaşatma yardımlaşma derneğinin kurulması ve dernek içinde kale köyü fotoğraflarını içeren bir müzenin kurulması için şirket tarafından bir bina yâda mekân satın alınarak köy sakinlerine teslim edilmesi.
-Kale köylü fakir ailelere her yıl ayni ve nakdi yardımların yapılması. Gıda veya para olarak yapılacak yardımlar köy temsilcileri tarafından yapılacaktır.
-Kale köyü sakinleri tarafından seçilen 4 veya 5 temsilci köylünün öneri görüşlerini şirket yetkililerine iletecektir. Şirket sadece temsilci olarak seçilen kişilere itibar edecek diğer şahıslara hiçbir şekilde itibar etmeyecektir.
-Suların tutulması ile birlikte baraj (sahil) kenarı arazisinin kullanılması tamamen köylü tarafından kullanılacaktır.
-Kamulaştırma bedelleri köy arazi raic bedelli üzerinden değil baraj katma değeri üzerinden hesaplanarak ödenecek. Bu bedel üzerinden ödeme olmazsa koylunun baraja en az % 20 hissedar olması.
-Köylünün arazi ve diğer gayrimenkulleri kamulaştırıldıktan sonra su tutulana kadar köylü köyden çıkarılmayacaktır. Köylüye köyden çıkın diye bir baskı yapılmayacaktır. Su tutulduktan sonra her ev sahibi kendisine ait evlerin enkazlarını ve diğer malzemeleri kendileri götürecektir.
-Kale köyünün yaşatılması için köy nakli için devlet hazinesine ait arazi tespiti yapılıp. Her aile reisine ait en az 2 dönüm arazi verilip yeni kale köyünün kurulması için şirket tarafından girişimlerde bulunması.
- Kamulaştırma ve köylünün mağduriyetleri giderilmeyene kadar şantiyede çalışmalara başlanılmayacaktır.
Öte yandan, iki haftadır köylülerin başlattığı eylem devam ederken, baraj şantiyesinde yaklaşık 700 işçinin çalıştığı belirtildi. Yapılan eylem nedeniyle iki haftadır baraj şantiyesinde çalışmaların durduğu ifade edildi. (Nihat Kanat-İLKHA)