Özellikle hastanelerde çoğalan bu dirençli bakteriler, sağlığımızı tehdit ediyor. Doktorlarsa yakın zamanda tedavisi mümkün olmayan bakterilerin vücudumuza yerleşmesinden büyük endişe duyuyor.
Antibiyotik direncine karşı araştırmalar yapan Antwerp Üniversitesi Profesörü Herman Goosnens: “Aslında bakterilerde akıllı organizmalar, antibiyotiklere karşı ayakta kalmak için kendilerini geliştirip değişim gösteriyorlar’‘ sözleriyle konuya açıklık getirdi:
Bakteriler bir antibiyotiğe direnç gösterebilmek adına ilk etapta yapısını değiştirir. Böylece bakteriye nüfus edebilmesi için tek yolu olan ilaç görevinde başarıya ulaşamaz. İkinci strateji ise bakterilerin giriş kapılarını kapatmasıdır. Üçüncü olasılıkta, bir pompa sistemi ile ilacı yutması ve sonradan tükürmesidir. Son olarak, bakteri antibiyotiğe geçiş izin verebilir ancak daha sonra parçalama yeteneğine sahip enzimler üretir.
Farklı direnç stratejilerinde yetenekli hale gelen bakteriler için yeni etkili molekülleri bulmak çok önemli. Ölümcül bakterilerden biri olan ‘çok ilaca dirençli tüberküloz’, yönetimi zor ve tedavisi ile toplum sağlığını tehdit eden en önemli unsurlardan biri. Solunum yolu ile bulaşan bu hastalıkta, yakın temaslıların hastalık yönünden taranmaları, olguların erken bulunması ve yeni olguların ortaya çıkışının engellenmesi açısından çok önemli.
Bu tip tüberküloz vakalarına Belçika laboratuvarlarından yeni bir çözüm bulundu. İki araştırmacı doktor Jerome Guillemont ve Koen Andries tarafından geliştirilen ilaçta binlerce kimyasal denendi ve test aşaması yıllar aldı. Sonunda doktorlar Bedaquiline’i keşfettiler.
Koen Andries: “Bedaquilin çok özel bir antibiyotiktir. Bunun bakterinin enerji devrelerini kesen ilk antibiyotik olduğunu belirtmeliyim. Evet bakterinin gelişmesini engelleyerek dondurduğundan birkaç gün içinde bakterileri öldürüyor’‘ dedi.
Liege Üniversitesi doktorlarınca yapılan bir başka araştırmada Laktivicin isimli diğer bir antibiyotik de öne çıkıyor. Ancak Laktivicin’in içeriğinde mantar bulunuyor. 1980’lerde bulunan bu antibiyotik antibakteriyal bir bileşene sahip ancak insanlar üzerinde kullanımda zehirli olabiliyor.
İnsanlarda toksit oluşumu ortadan kaldırmak üzere çalışmalarına devam eden araştırmacılar Laktivicin’in akıllı bakterilere karşı iyi bir aday ilaç olduğunu belirtiyorlar. Profesör Galleni’ye göre amaç yeni antibiyotiklerin hızlı bir gelişme sağlamasına yardımcı olarak molekülleri ele geçirmek. Maalesef bakteriler antibiyotiklerimiz kadar güçlü, hatta yoğun antibiyotik kullanan kişilerde daha da dirençli.