Son yılların en büyük sel felaketinin yaşandığı Bosna Hersek`te, sular altında kalan evler ve tarım arazileri Bosna ordusuna ait helikoptere binen AA ekibi tarafından havadan görüntülendi. AA ekibi, selden dolayı evlerinin çatılarına sığınan, dağlara kaçan yaklaşık 60 vatandaşın kurtarılmasına tanıklık etti.
Bosna Hersek`te son 120 yılın en etkili yağışlarıyla birlikte nehirlerin taşması sonucu meydana gelen seller nedeniyle tarım arazileri ve çok sayıda ev sular altında kaldı. Sellerle birlikte yaşanan heyelanlar da ülkede karayolu ulaşımını önemli ölçüde etkiledi. Ülkede selin etkili olduğu birçok bölgeye karayoluyla ulaşım sağlanamıyor. Selin etkilediği bölgelere ise ulaşım sadece askeri helikopterlerle sağlanıyor. Ülkede sadece 4 adet olan askeri helikopterlerle selden etkilenen bölgedeki insanlara bir taraftan gıda ve su ulaştırılmaya çalışılıyor, diğer taraftan da hasta ve zor durumda olanlar kurtarılıyor.
Raylovaç`taki askeri birlikte, selin en fazla etkilediği Zenitsa ve Doboy bölgesine gidecek askeri helikoptere, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı ve Savunma Bakanlığı`nın izniyle AA kameramanı ve fotomuhabiri de alındı. Kurtarma ekipleriyle birlikte askeri helikopterin havalandığı anda, Saraybosna`nın çevresindeki tarım arazilerinin ve bir kısım evlerin sular altında olduğu görüldü.
Helikopterin Orta Bosna taraflarına yönelmesiyle birlikte görülen manzaralar daha da ürpertici hale gelmeye başladı. Helikopterden bakıldığında, adeta göl ortasında kalmış yerleşim birimleri, köklerinden sökülmüş ağaçlar, yıkılmış köprüler, sular içinde yüzen araçlar ve evlerinin çatılarında kurtarılmayı bekleyen insanlar, heyelan nedeniyle kapanan yollar, sellerden kaçarak dağlara sığınan insanlar görülüyordu.
Helikopteri gördükleri sırada evlerinin çatısında bulunan insanların çığlıkları duyuluyordu. Yaklaşık 3 gündür kendilerine ulaşılmasını bekleyen vatandaşlar, yanlarına inen kurtarma ekiplerinin yardımlarıyla helikoptere bindirildi. Kurtarılan vatandaşların çocuklarına ve birbirlerine sarılarak sevinç gözyaşları dökmeleri helikopterde duygulu anların yaşanmasına neden oldu. Helikoptere bindirilen vatandaşlar, daha sonra güvenli bölgelerde kurulan kriz merkezlerine götürüldü ve burada tedavi olmaları, ihtiyaçlarının giderilmesi sağlandı.
Helikopterdeki kurtarma ekipleri dağlara sığınan vatandaşlardan da özellikle kadın ve çocukları kurtardı. Evleri sular altında kaldığı için dağlara sığınan ve burada 2 gündür kurtarılmayı bekleyen vatandaşlardan özellikle kadın ve çocuklara öncelik verildi. Kadın ve çocukları helikoptere alan ekipler daha sonra bu vatandaşları da kriz merkezlerine ulaştırdı. Helikoptere binen vatandaşların özellikle beslenme sorunları ve olumsuz hava koşulları nedeniyle bitkin oldukları görüldü.
AA ekibinin bulunduğu helikopter, yaklaşık 3 saatlik çalışmasında 68 vatandaşı kurtararak kriz merkezlerine ulaştırdı. Helikopterdeki yer sıkıntısından dolayı kadın ve çocuklara öncelik verildi.
Sellerde 19 kişi hayatını kaybetti
Son yılların en büyük sel felaketinin yaşandığı Bosna Hersek`te hayatını kaybedenlerin sayısı 19`a ulaştı.
Bosna Hersek`i oluşturan iki entiteden biri olan Bosna Sırp Cumhuriyeti`nde, hayatını kaybedenler sayısının 12`den 15`e yükseldiği bildirildi. Ülkenin kuzeybatısındaki Sanski Most kentinde de 4 kişi yaşamını yitirmişti.
Bosna Sırp Cumhuriyeti Polis Müdürü Goyko Vasiç, yaptığı açıklamada, ilk olarak Doboy kentinde suların çekilmesinin ardından 9 ceset bulduklarını anımsattı.
Aynı zamanda, Vlasenitsa, Srbats ve Biyelyina`da birer kişinin de hayatını kaybettiğini hatırlatan Vasiç, "Modriça kentinde 2, Laktaşi kentinde ise bir kişinin cesedi ortaya çıktı. Kayıp aile fertlerini arayan vatandaşlarımızdan bizimle irtibata geçmelerini rica ediyoruz" diye konuştu.
Bosna Hersek`in kuzeybatısında bulunan Sanski Most kentinde daha önce engelli olan Suad Salman`ın dün gece sel sularına kapılarak hayatını kaybettiği bildirilmişti. Maglay kentinde de suların çekilmesinin ardından 2 yaşlı kadının cesedi ortaya çıkmış, Jelyezno Polye kentinde yapılan tahliye çalışmaları sürecinde ise bir yaşlı kadın ölmüştü.
Bosna Sırp Cumhuriyeti`nin Biyelyina bölgesinde ise yaklaşık 5 bin ev sular altında kaldı. Bosna Sırp Cumhuriyeti Meteoroloji Merkezi, bu şehirden geçen Sava Nehri`nin 9 metreyi aştığını, fakat güvenlik sebeplerinden dolayı artık su seviyesini tam ölçemediklerini açıkladı.
Su ve elektrik kesintisi, gıda ve içecek su eksikliği çekilen Biyelyina bölgesinde yaklaşık 10 bin vatandaş tahliye edilmeyi bekliyor. Biyelyina yakınlarında bulunan Priyedor kentinde de 400 evin sular altında kalmasının ardından, yerel yetkililer, olağanüstü durum ilan etti.
Brçko Distrikt
Bosna Hersek`in kuzeyinde bulunan Brçko kenti, dün geceden beri tamamen bloke edilmiş durumda. Şehirde akan Sava Nehri`nin taşmasıyla meydana gelen seller, yüzlerce evi sular altında bırakırken, şehire karayolları üzerinden giriş ve çıkışlar da engellendi.
Brçko`da yaklaşık 100 kişi tahliye edildi ve vatandaşlar okul binasına yerleştirildi. Brçko`da bulunan bir çok fakülte, banka ve diğer iş binaları da sular altında kalırken, maddi hasarın boyutları henüz bilinmiyor.
Bosna Hersek`teki yardım kampanyaları
Türk girişimcilerce Bosna Hersek`in başkenti Saraybosna`da kurulan Uluslararası Saraybosna Üniversitesi`nde (IUS), selden etkilenen bölgelere göndermek amacıyla yardım kampanyası başlattı. IUS`ta toplanan gıda, battaniye, ilaç ve diğer gereksinimler, geçtiğimiz günlerde de vatandaşlara yardım eden Türk İşbirliği Ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) tarafından dağıtılacak.
Slovenya`da yaşayan ve Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerine Slovenya’dan Liberal Demokrasi Partisi`nin başörtülü adayı Boşnak asıllı Faila Paşiç Bişiç de, Slovenya`da Bosna Hersek ve Sırbistan`da mağdur olan vatandaşlar için yardım kampanyası başlattı.
Amerika Birleşik Devletleri`nde bulunan Lowa eyaletinde milletvekili olan Boşnak asıllı Anesa Kaytazoviç ise, ABD Kongresi`nden yardım kampanyası başlatması çağırısında bulundu.
Sırbistan
Sırbistan`da meydana gelen sellerde 15 binden fazla kişi tahliye edilirken, 2 binden fazla ev sular altında kaldı.
Dün gece boyunca Sırbistan`ın, Obrenovats, Bariç, Lazarevats, Şabac, Krupany, Vladimirtsi, Smederovo gibi belediyelerinde mağdur olan vatandaşlara yardım dağıtıldı.
Ülkede sellerde şu ana kadar 3 kişi hayatını kaybetti. Sırbistan Başbakanı Aleksandar Vuçiç, bugün düzenlediği basın toplantısında, suların çekilmesi ile yeni cesetler bulduklarını fakat bilançonun henüz bilinmediğini söyledi.
Sırbistan yetkilileri ile görüşmek üzere Belgrad`ı ziyaret eden Bosna Sırp Cumhuriyeti Başkanı Milorad Dodik ise, asıl felaketin suların çekilmesi ile başlayabileceğini söyledi. Meteoroloji merkezlerinden alınan bilgilere göre, önümüzdeki haftada hava sıcaklığının 30 dereceye kadar yükselebileceğini belirten Dodik, sokaklarda bulunan hayvan cesetleri, benzin kalıntıları ve benzeri şeylerin bir çok hastalığa yol açabileceğine dikkati çekti.
Olağanüstü durum
Son yılların en büyük sel felaketinin yaşandığı Bosna Hersek`te, Sava Nehri`nin taşması nedeniyle Brçko, Bosanski Şamts ve Biyelyina kentlerinde büyük tehlike yaşanıyor.
Bosna Hersek`te son 120 yılın en etkili yağışlarıyla birlikte nehirlerin taşması sonucu meydana gelen seller nedeniyle tarım arazileri ve çok sayıda ev sular altında kaldı. Sellerle birlikte yaşanan heyelanlar da ülkede karayolu ulaşımını önemli ölçüde etkiledi. Ülkede selin etkili olduğu birçok bölgeye karayoluyla ulaşım sağlanamıyor. Ülkede halen yağmurun devam etmesi nedeniyle de bazı nehirlerin debilerinde gittikçe artış yaşanıyor. Ülkenin en önemli nehirlerinden biri olan Sava Nehri`nin taşması ülkenin kuzeyindeki kentleri ve yerleşim birimlerini tehdit etmeye başladı. Sava Nehri`nin taşma ihtimaline karşı dünden bu yana kum torbalarıyla setlerin örüldüğü Brçko, Byelyina ve merhum Aliya İzzetbegoviç`in doğduğu kent olan Bosanski Şamats da taşkınlar söz konusu setleri de su altına aldı.
Yetkililer, söz konusu şehirlerde sivil savunma ekiplerinin sel sularına karşı yeni setler çekme çalışması yaptıklarını kaydetti. Yaklaşık 3 gündür su, elektrik ve gıda sorunu olan Brçko`da yaşayan vatandaşların tahliyesi için yerel yönetimler çalışma başlattı. Yerel yönetim yetkilileri, tehlikenin daha da büyümesi halinde vatandaşların otobüslerle tahliye edileceğini kaydetti. Biyelyina bölgesinde bulunan köy ve kasabalardan dan yaklaşık 10 bin vatandaşın tahliye edilmesi için başlatılan çalışmalar devam ediyor.
Bosna Hersek`i oluşturan iki entiteden biri olan Bosna Sırp Cumhuriyeti`nin genelinde ise olağanüstü durum ilan edildi.
Bosna Sırp Cumhuriyeti Başbakanı Jelyka Cvijanoviç, Slovenya ve Hırvatistan`ın yardım amaçlı yolladığı helikopterler ile kritik anlar yaşanan Doboy ve Priyedor gibi bölgelerinde durumun nispeten düzeldiğini söyledi. Cviyanoviç, herkese sel mağdurları için battaniye, uyku tulumu, hijyenik malzemeler, gıda ve benzeri gereksinimler ile yardım etme çağırısında bulundu.
İnceleme yaptı
Bosna Hersek`te son 120 yılın en etkili yağışlarıyla birlikte nehirlerin taşması sonucu meydana gelen sel felaketinin ardından Bosna Hersek Üçlü Devlet Konseyi Başkanı Bakir İzzetbegoviç, Zenitsa-Doboy Kantonu bölgesinde incelemelerde bulundu.
İzzetbegoviç, ülkede en kritik anların yaşanıldığı kentlerden biri olan Maglay`ı ziyaretinin ardından, sel felaketine ilişkin açıklamalarda bulundu.
İzzetbegoviç, kimsenin ummadığı dağlık bölgelerde bile büyük maddi hasarın meydana geldiğini, bir çok altyapının yıkıldığını söyledi.
Şu anda en zor durumların ülkenin kuzeyinde yaşandığını belirten İzzetbegoviç, "Bosna Hersek`in birçok kentinde yollar ve altyapı yıkılmış durumda. Ortaya çıkan maddi hasar o kadar büyük ki, neredeyse onarılamaz bir halde. Bu bölgelerde tekrar hayatı devam ettirmek mümkün olacak mı, asıl soru bu" diye konuştu.
Ülke genelinde 10 binden fazla kişinin tahliye edilmesinin beklendiğini açıklayan İzzetbegoviç, en önemlisinin daha fazla can kaybı yaşanmaması olduğunu söyledi.
Vatandaşların dayanışma içinde olduğunu vurgulayan İzzetbegoviç, durumun iyileşeceğine dair iyimser olduğunu sözlerine ekledi.
Alman Silahlı Kuvvetleri`nin Bosna Hersek`e yardım olarak 17 helikopter gönderdiğini aktaran İzzetbegoviç, şunları kaydetti:
"Her türlü yardım hoşgelmiştir. Avrupa Birliği`nden (AB) yardım istedik. Komşu ülkelerimiz Hırvatistan ve Slovenya zaten yardım yolladı. AB ülkeleri ise kendi merkezlerinde farklı yardımlarda bulunuyorlar. Ben ise ABD Büyükelçiliği ile görüşmeler yaparak, buradan bir yardım getirmeye çalışıyorum. İlk müdahale ve verdiğimiz tepkiden memnunum. Şu anda daha fazla can kaybı yaşamamamız önemli fakat Bosna Hersek`e asıl yardım, tüm bunlar geçtikten sonra lazım olacak."
İzzetbegoviç ayrıca Visoko, Kakany, Nemila, Jepçe ve Zavidoviçi şehirlerini de ziyaret ederek bilgi aldı.
Başbakan Erdoğan`ın talimatıyla ikinci yardım konvoyu yola çıktı
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan`ın talimatıyla Bosna Hersek`teki sel felaketinden etkilenen bölgelere ulaştırılmak üzere Türk İşbirliği Ve Koordinasyon Ajansı`nın (TİKA) ikinci yardım konvoyu Saraybosna`dan yola çıktı.
Bosna Hersek`te aşırı yağışların neden olduğu su taşkınları nedeniyle meydana gelen sel felaketinde mağdur olan halkın ihtiyacını gidermek amacıyla önceki gün çalışma başlatan ve dün selden en fazla etkilenen Maglay`daki vatandaşlara, gıda paketi, battaniye ve çizmeden oluşan insani yardım malzemeleri ulaştıran TİKA, Başbakan Erdoğan`ın talimatları doğrultusunda bugün de yardımlarını devam ettiriyor.
Selden en fazla etkilenen Jelzeno Polye, Topçiç Polye ve Doboy`a ulaştırılmak üzere 32 bin kutu konserve, 1.5 ton un, 600 kilo sıvı yağ, 5 ton su, 1.5 ton akaryakıt, çok sayıda bebek bezi, bebek maması, battaniye, hijyen malzemeleri, çizme, kürek ve elektrik jeneratörlerinden oluşan malzemeler Saraybosna`dan yola çıktı. Söz konusu malzemeler, selden etkilenen bölgelerde kurulan kriz merkezleri aracılığıyla TİKA görevlilerinin gözetiminde ihtiyaç sahibi vatandaşlara dağıtılacak.
TİKA Saraybosna Koordinatörü Dr. Zülküf Oruç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, özellikle Zentisa Doboy Kantonu`nda bulunan Jelyezno Polye ve Topçiç Polye bölgeleriyle, can kaybının da yaşandığı Doboy`a yönelik bugün yardımların başlatıldığını söyledi. TİKA olarak daha önce bu bölgelerde arıcılık projesi yaptıklarını belirten Dr. Oruç, "Jelyezno Polye de daha önce arıcılık projesi yapmıştık. Şimdi toprak kayması ve sel nedeniyle evlerini kaybeden köylülere yardım ulaştıracağız. Bu yardımlarımız TİKA`nın maddi yaralarını sarmasının yanı sıra Türkiye`nin yanlarında olduğunu göstermek bakımından da büyük önem taşıyor" dedi.
TİKA dün de selden en fazla etkilenen Maglay`a insani yardım malzemesi ulaştıran yerli ve uluslararası ilk kurum olmuşt.
Bu arada, Bosna Hersek`teki sel felaketinin yaralarını sarmak amacıyla ülkedeki en büyük yardım kuruluşlarından biri olan Merhamet de çalışma yürütüyor. Ayrıca Türkiye`deki insani yarddım kuruşlarından İHH ve Deniz Feneri de Bosna Hersek`e insani yardım malzemesi ulaştırılmak üzere harekete geçti. İHH İnsani Yardım Vakfı, yaptığı açıklamada, ekiplerin selin vurduğu Bosna Hersek`e en kısa sürede yardım ulaştıracağını bildirdi.
Deniz Feneri Derneği Başkanı Mehmet Cengiz de sel mağdurlarına ulaştırılmak üzere battaniye, çizme ve gıdadan oluşan insani yardım malzemelerini en kısa sürede Bosna Hersek`e ulaştıracaklarını kaydetti.
Türk Kızılayı yardım malzemesi gönderiyor
Türk Kızılayı`ndan yapılan açıklamaya göre, aşırı yağışlar nedeniyle nehir taşkınlarının yaşandığı Balkanlar`daki gelişmeleri olayın yaşandığı ilk andan itibaren takip eden Türk Kızılayı, bölgeye yardım malzemesi gönderecek.
İlk etapta Bosna-Hersek için acil durum malzemeleri hazırlayan Türk Kızılayı`nın yardımları yarın yola çıkacak. 432 mutfak seti, 2 bin 250 battaniyeden oluşan bir tırlık yardım malzemesi Bosna-Hersek`e gönderilecek, diğer bölgeler için de yardım çalışması organize edilecek.
Kızılhaç yöneticileriyle temas halinde olan ve onlardan gelen talepler doğrultusunda yardım malzemesi hazırlığı yapan Türk Kızılayı, gelebilecek talepleri ön görerek yeni yardımların bölgeye sevki için de hazırlık yapıyor.
Balkanlar`da yaşanan afetle ilgili gelişmeleri yakından takip eden Türk Kızılayı yöneticileri, yardım malzemelerinin Bosna-Hersek`e ulaşmasının ardından bölgeye gidecek ve yeni yardımlara ilişkin yetkililerle görüşecek. Kızılay yöneticileri yardım dağıtım faaliyetlerine de katılacak.
AA