Türkiye, Fethullah Gülen’in ABD’den iadesini, dönemin Cumhurbaşkanı Kenan Evren’in 5 Kasım1980’de ABD ile imzaladığı anlaşmaya dayanarak isteyecek. ABD, suçlamaya konu unsurları yasalarına aykırı bulması halinde talebi reddedebilecek.
İade istemine Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın Gülen hakkında açtığı “hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs” ve “örgüt kurma” soruşturmasının detayları da eklenecek. İddiaların ABD’ye ayrıntılı şekilde delillendilerek iletilmesi gerekiyor. ABD yasalarına göre, suç örgütü kurmak ya da üyesi olmak sınır dışı edilmek için yeterli. İadesi istenen kişinin varlığı veya eylemlerinin ABD’nin dış politikası açısından ciddi negatif sonuçları olduğu kanaati de ABD için iade sebebi.
ANLAŞMANIN DETAYLARI:
Kenan Evren’in imza koyduğu 1980 tarihli ABD ile Türkiye arasındaki anlaşmaya göre iade taleplerini reddetme gerekçeleri veya kabul koşulları özetle şöyle:
RET GEREKÇELERİ:
- Siyasi ve askeri suçlar.
- Zamanaşımı.
- İadesi istenen kişi ABD’de yargılanmış ve beraat etmişse.
- İddia edilen suç ABD ve Türkiye’de daha önce af konusu olmuşsa.
- Kişinin iade isteyen ülkede yargılanması devam ediyorsa.
- İadesi istenilen kişi hakkında, bulunduğu ülkede yargı karar vermişse.
- İadesi istenen kişi 3. bir ülkede yargılanıp beraat etmiş veya mahkûm olmuşsa.
KABUL KOŞULLARI: ABD yasalarına aykırı davranmak, kaçakçılık, sahte evlilik, ahlaki suçlar, cinayet, cinsel suçlar, uyuşturucu bağımlılığı, kaçakçılık, ateşli silahların suç için kullanılması, sabotaj, casusluk, isyana kışkırtma, devlete ihanet, aile içi şiddet, düzeni bozan davranışlar, çocuklara yönelik suçlar, çocuk istismarı, evrakta sahtecilik ve yanlış bilgilendirme, kamu ve ABD ulusal güvenliğini bozacak her türlü suç ve girişim, terör eylemlerine katılmak, üyesi olmak, suç örgütü üyeliği, Nazi zulmüne katkı sağlamak, soykırım ve işkence suçu işlemiş olmak, din özgürlüğü ihlali.
Gülen soruları peş peşe gelince…
ÖCALAN’DAN ÇAKICI’YA ‘İADE’LER
Fethullah Gülen’in ABD’den iadesiyle ilgili Adalet Bakanlığı’nın yürüttüğü çalışma, Türkiye’nin daha önceki iade taleplerini gündeme getirdi. Türkiye daha önce İtalya’dan Abdullah Öcalan, Belçika’dan Özdemir Sabancı suikastı sanığı Fehriye Erdal, Avusturya’dan ise suç örgütü lideri Alaattin Çakıcı’nın iadesini istemiş, talepler kabul edilmemişti.