Dokuma ustası Keren Erdemci, 9 yıl önce başladığı bu zorlu mesleği geleceğe aktarmak için arkadaşlarıyla birlikte büyük bir mücadele veriyor. Aynı zamanda, 3 yıldır bu mesleği sürdüren genç usta Metin Taş da mesleğin önemini ve zorluklarını gözler önüne seriyor.
Mezopotamya'dan gelen kadim sanat
Şal şepik, Mezopotamya'nın derin kültürel mirasından gelen, tarihi milattan önce binli yıllara dayanan bir dokuma sanatı. Tiftik keçisinin yününden yapılan bu özel kumaş, 12 aşamalı özenli bir üretim sürecinden geçiyor. Eruh ve Şırnak çevresinde yaygın olan bu geleneksel el sanatı, dayanıklılığı ve doğal özellikleriyle dikkat çekiyor.
Kumaşın benzersiz özellikleri
Şal şepik kumaşı, yazın serin, kışın sıcak tutma özelliğiyle doğal bir konfor sunuyor. Radyasyona karşı koruyucu etkisiyle bilinen bu kumaş, aynı zamanda zehirli hayvanları uzaklaştırmasıyla da öne çıkıyor. 30-40 yıllık bir ömre sahip olan Şal Şepik, yalnızca kuru temizleme ile temizlenebiliyor ve makinede yıkanmıyor. Tiftik keçisinin yününden yapılan bu kumaş, sağlamlığı ve uzun ömürlülüğüyle eşsiz bir ürün olarak tanımlanıyor.
Zorlu ama tutkuyla yapılan bir meslek
Keren Erdemci, bu mesleğin zorluğunu şu sözlerle ifade ediyor:
"İpimizin çok ince olması nedeniyle kumaşı ilmek ilmek dokuyoruz. Günde en fazla bir, bir buçuk metre kumaş üretebiliyoruz. Bu da ipin kalitesine ve sağlamlığına bağlı. Eğer birinci derece tiftik kullanılırsa daha kaliteli bir kumaş elde ediliyor. Tecrübeli bir usta bile günde ancak 2 metre kumaş dokuyabilir."
Dokuma sürecinin zahmetine rağmen işini severek yaptığını belirten Erdemci, "Bu mesleği yaşatmak bizim için çok önemli. 9 yıldır bu işi yapıyorum ve çok seviyorum. İşimizin kaybolmasını istemiyoruz. Arkadaşlarımla birlikte mesleğimizi yeniden canlandırmak için elimizi taşın altına koyduk." ifadelerini kullandı.
Gelecek nesillere aktarılan bir değer
Şal şepik mesleğini çocuklarına, torunlarına ve öğrenmek isteyen herkese öğretmeyi hedeflediğini belirten Erdemci, "Bu meslek unutulmaya yüz tutmuştu, ancak biz onu tekrar gün yüzüne çıkardık. Öğrenmek isteyen herkes gelip bizden öğrenebilir. Bu değerli mesleğin kaybolmasına izin vermeyeceğiz." diyerek kararlılığını ifade etti.
Şal şepik, Şırnak bölgesinde, düğünlerde giyilen yöresel bir elbise
Eruh'ta genç ustaların çabasıyla yeniden hayat bulan şal şepik, hem yerel kültürün korunması hem de ekonomik katkılarıyla dikkat çekiyor. Kadim Mezopotamya'dan günümüze uzanan bu değerli meslek, geçmişin izlerini geleceğe taşıyor.
Siirt’in Eruh ilçesinde şal şepik ustası olarak çalışan Metin Taş, mesleğinin zorluklarını ve önemini şu şekilde dile getiriyor:
"3 yıldır bu işi yapıyorum. Gerçekten zor ve emek isteyen bir meslek. Ama bu iş sayesinde ekmeğimizi kazanıyoruz. Şu anda geçimimizi buradan sağlıyoruz ve bu bize yetiyor. Şal şepik mesleği, 2016 yılında Eruh Halk Eğitim Müdürlüğü’nün desteğiyle yeniden canlandı. Ustamız Ramazan Taş, bu mesleğin en eski ustalarından biridir ve aynı zamanda benim amcamdır. Kendisi bize şal şepik dokumacılığını öğretti. Onun sayesinde hepimiz bu noktaya geldik ve mesleği devam ettiriyoruz. Şal şepik kumaşı, özellikle Şırnak bölgesinde, düğünlerde giyilen yöresel elbiselerde bu kumaş çok değer görür."