VAN - 24 Kasım 1976 tarihinde merkez üssü Van'ın Muradiye ilçesi Çaldıran bucağı olan 7.5 büyüklüğündeki depremde resmi rakamlara göre 3 bin 840 kişi ölmüş ve 497 kişi yaralanmıştı. Depremde ayrıca 9 bin 232 konut tümüyle yıkılmıştı.


İşte o depremin üzerinden tam 37 yıl geçti ancak depremi hatırlayan hiç kimse olmadı. Ne ilçede ne de Van merkezde herhangi bir anma etkinliği de düzenlenmedi.


Çaldıran depreminin en acı taraflarından bir tanesi de gece hava sıcaklıklarının eksi 17 dereceye kadar düşmesi sonucu donarak ölenlerin olmasıdır.


"Depremzedeler donarak hayatını kaybetmiş"
Dünyadaki birçok sismoloji enstitüsü tarafından kaydedilen deprem, komşu ülkelerde de şiddetle hissedilmiş ancak yıkıcı etkisini o dönemde Muradiye ilçesine bağlı olan Çaldıran bucağında göstermişti. Dönemin başbakanı Süleyman Demirel deprem bölgesinde incelemelerde bulunmuş ancak ne yazık ki eksik kalan arama kurtarma çalışmaları, yardımların zamanında ulaşmaması ve gece saatlerinde havaların -17 dereceye kadar düşmesi birçok depremzedenin donarak hayatını kaybetmesine neden olmuştu.


O güne kadar Türkiye'de yaşanan en büyük deprem olarak da kayda geçen Çaldıran Depremi önce 7.5 olarak açıklanmış ancak sonradan kimi enstitüler 7.2 olarak değerlendirildi.


"Resmi rakamlara göre 3 bin 840 kişinin ölmüş 497 kişi de yaralanmış"
24 Kasım 1976'da meydana gelen deprem ayrıca Muradiye, Erciş ve Özalp ilçeleri ile Ağrı iline bağlı Diyadin ve Taşlıçay ilçeleri dolaylarını da etkilemiş ve toplamda resmi rakamlara göre 3 bin 840 kişinin ölümüne, 497 kişinin yaralanmasına resmi olmayan rakamlara göre ise 4 binin üzerinden insanın ölümüne yol açtığı belirtiliyor.


Bu depremde oluşan kırık, Türkiye'nin jeolojisi ve tektoniğine ilişkin haritalarda yer almamaktadır. Bilinen sismik kayıtlara göre yörenin deprem etkinliği de fazla değildir. Bölgede daha önce şiddeti 6-7'den fazla olan deprem oluşmamıştı.


Van tarih boyunca beşik gibi sallanmış!
Van'ın tarih boyunca beşik gibi salladığına dikkat çeken uzmanlar, Van ve çevresinde Milattan sonra bin 101'den günümüze kadar 30 civarında şiddetli depremin yaşandığına dikkat çekiyor. Ayrıca en son iki yıl önce bir fotoğraf sergisiyle hatırlanan deprem, son iki yıldır sadece takvim yapraklarında ve kimi tarih sayfalarında birkaç satırlık yazı ile hatırlandı.


Öte yandan Van bölgesinde son 100 yıl içerisinde meydana gelen depremler ise şunlardır: 1- 10 Eylül 1941 Van ve çevresinde 7 şiddetinde deprem oldu, Depremde 194 kişi öldü. Yüzlerce kişi yaralandı. (Yaralı sayısı tam olarak bilinmiyor.)


2- 1976 Çaldıran Depremi, 24 Kasım 1976 tarihinde merkez üssü Van'ın Muradiye ilçesi Çaldıran bucağı olan 7.5 büyüklüğündeki depremde 3 bin 840 kişi öldü, 9232 bina hasar gördü. Binlerce kişi yaralandı. Depremin yanı sıra bölgede gece hava sıcaklığının eksi 17 dereceye kadar düşmesi sonucu donma nedeniyle de ölümler yaşandı.


3- 23 Ekim ve 9 Kasım 2011'de ise 7.2 ve 5.6 şiddetindeki depremlerde 644 kişi hayatını kaybetti. 4 bin 152 kişi ise yaralandı. (Murat Dalgın-İLKHA)