VAN - Havaların soğumaya başlamasıyla Vanlılar kış hazırlıklarına başladı. Halk yakacak almak için kömürcüler sitesinin yolunu tutarken site esnafı ise Sosyal Yardımlaşma tarafından verilen yardım kömürleri, TOKİ konutlarının dışarıdan kömür alması ve kente teki doğal gazdan dolayı işlerinin kötü olduğunu belirtiyor.
Kömür ve odun fiyatlarının önceki senelerle hemen hemen aynı olmasına rağmen 2011'de yaşanan depremlerden sonra işlerinin bir türlü düzelmediğini belirten kömürcü esnafı, Sosyal Yardımlaşma Vakfı'nın verdiği yardım kömürleri, TOKİ konutlarının yakacak ihtiyacının dışarıdan temin etmesi ve Kentte doğalgazın yaygınlaşmasıyla işlerinin yüzde 80 düştüğüne dikkat çekti.
Konuyla ilgili olarak İLKHA'ya konuşan Kömürcüler Sitesi Kooperatifi Başkanı Cevdet Arvas ve site esnafı, işlerinin kötü gittiğinden yakınırken kömür ve odun almak için siteye gelen halk ise, fiyatların yüksek olmasından yakındı.
"Sosyal Yardımlaşma Vakfı kömür yerine kupon versin"
Van'ın kömür potansiyelinin 230 bin ton olduğunu ifade eden Cevdet Arvas, 2011'de yaşanan depremlerden sonra bu potansiyelin doğalgazın kente gelmesi ve Sosyal yardımlaşma vakfının dağıttığı kömürler ve TOKİ konutlarının kömür ihtiyacını dışarıdan temin etmesiyle yüzde 80 azaldığını belirterek, "Bizim buradaki talebimiz özellikle Sosyal Yardımlaşma Vakfı'nın kimilerine rant sağladığı için kalitesiz kömür dağıtmaktansa her muhtaç aileye bir kupon vermesi ve vatandaşın da istediği kömürcü esnafına gidip istediği kalitede kömür almasını sağlamaktır" dedi.
"Eski işlerimizi istiyoruz!"
Kente doğalgazın gelmesiyle kömürcüler esnafının TOKİ konutlarıyla bu açığını kapatacağını düşündüklerini belirten Arvas, "Ama o kömür de dışarıdan gelen şirketler sayesinde il dışından alınıyor. Bizler devletten herhangi bir şey talep etmiyoruz. Burada 62 esnafımız geçmişte 700 insana istihdam sağlıyordu. Dolayısıyla bu gün biz sadece eski işimizi istiyoruz." şeklinde konuştu.
"Belediye korsan kömürcülere göz yumuyor"
Birçok sektörde olduğu kendi sektörlerinin de korsanları oluğuna dikkat çeken Arvas, "Burada ne yazık ki belediye kendisine düşen görevi yerine getirmiyor. Bizler Belediyeden zabıta ve denetimlerin sıklaştırılmasını istemiştik. Ancak Mahalle aralarında kömür satanlara göz yumuluyor. Burada gerek Van belediyesi gerekse de Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün denetimlerini yapması çağrısında bulunuyoruz" ifadelerini kullandı.
Geçen yıllarda oluşan hava kirliliğine de değinen Arvas, havalar kirlenmeden Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün bunun üzerinde durması gerektiğini söyledi.
"TOKİ kömür ihtiyacını buradan karşılasın"
Özellikle Sosyal Yardımlaşma Vakfı ve TOKİ'lerin işlerine büyük bir darbe vurduklarını söyleyen site esnafından Hasan Seyhan da, "TOKİ konutları binlerce ton kömür alıyor. Bir ihale falan yapılmadan bu tamamıyla dışarıdan temin ediliyor. Biliyorsunuz TOKİ konutları yapımında da Van esnafından bir çivi dahi alınmamıştı. Yakacakta daha da ileri giderek 5 yıl boyunca kömürü de Van dışından alacaklar. Tüm bunlardan dolayı buradaki 62 esnafımızdan sadece 20 tanesi şu an tezgahlarını açmış. Diğerleri maalesef daha dükkânlarını açmadılar. Bu 20 esnafın da sıkıntıları çok büyük." dedi.
Kışın oluşan hava kirliliğine dikkat çeken Seyhan, geçen senelerde Van'ın hava kirliliği noktasında ilk sıralarda yer aldığını, yetkililerin bunun tekrar yaşanmaması için tedbirler alması gerektiğinin altını çizdi.
Kömür sezonu başlamasına rağmen işlerinin çok kötü gittiğini söyleyen Fehim Yakut, "Bunun sebebi ise, kömür fiyatlarının dolara bağlı olarak yüksek olması, fakir fonu kapsamında verilen kömür, doğalgazın gelmesi ve TOKİ konutlarının yakacak ihtiyacını dışarıdan karşılamasıdır." diye konuştu.
"Halk bu yıl daha çok odun alıyor"
Halkın bu sene daha çok odun aldığını belirten Yakut, odun fiyatlarının ise daha uygun olduğunu belirterek, meşenin ton fiyatının 400 TL, Kavağın ise 350 TL olduğunu ifade etti.
Özellikle Sosyal Yardımlaşma Vakfının son yıllarda fakir zengin ayırmaksızın herkese kömür dağıttığını belirten Ali Muhan ise, "Sosyal yardımlaşma kömürleri hem zenginlere veriliyor hem de fakirlere veriliyor. Burada sosyal yardımlaşma bildiğim kadarıyla 100 bin ton kömür dağıtıyor. Dolayısıyla bize bir şey kalmıyor." dedi.
Kimisi fiyatları yüksek bulurken kimisi de uygun buldu
Öte yandan Kömür ve odun almak için kömürcüler sitesinin yolunu tutan halktan kimileri fiyatları yüksek bulurken bazıları da fiyatları uygun buldu.
Kış sezonu yaklaşmasıyla fiyatların da yükseldiğini dile getiren Hüseyin Yıldırım, "Bu kömürcülerin her zaman ki doğal halidir. En azından Temmuz ya da Ağustos ayları ile şimdiki fiyatlar arasında 100 TL bir fark var. Biz de tabi şartlar el vermediği için yeni kömür almaya geldik. Burada tuzlu fiyatlarla karşılaştık. İlimize Doğalgaz geldi. Ama ilerleyişi çok zayıf. Yıllardır çalışmaları yapılıyor. Hala evim merkezi bir yerde olmasına rağmen bize ulaşmadı." diyerek fiyatların yüksek olmasından yakındı.
Fiyatları oldukça iyi bulduğunu ifade eden Abdullah Aran da "Fiyatlar oldukça iyidir çok pahallı değil. Kömürün tonunu, peşin fiyatına 700 liradan aldık. 2,5 ton aldım. 500 kg da ağaç aldım. Onun da tonu 400 liraydı." şeklinde konuştu.
13 yıldır kömürcüler sitesinde çalıştığını söyleyen Cuma Dalga ise, özellikle 2011'de yaşanan depremlerden sonra işlerin gittikçe düştüğünü dile getirerek haftalık ancak 75 lira kazanabildiklerini söyledi. (Murat Dalgın, Mehmet Aldemir - İLKHA)