Dünya

Amerika Kıtası’nı gösteren ilk harita bakın nerede ortaya çıktı

İnsanlık tarihinin en önemli haritalarından biri olan De la Cosa eseri, Kolomb’un inanışının aksine Amerika’nın ayrı bir kara kütlesi olduğunu ima eden ilk belgeydi. Bir dönem Napolyon’un eline geçtiği düşünülen haritanın, sadece birkaç nehir çizgisiyle bugünün kıta hatlarını göstermesi şaşırtıyor.

Abone Ol

Amiral gemisinin sahibi olan Juan de la Cosa, haritacılığa olan merakıyla öne çıkan biriydi. Haritada İspanyolca olarak “Juan de la Cosa bunu 1500 yılında Santa Maria limanında yaptı” yazıyor. Yeni Dünya üzerindeki rekabetin yoğun olduğu bir dönemde, bu haritanın içerdiği kritik bilginin gizli tutulduğu ve büyük bir politik gücü temsil ettiği anlaşılıyor.

De la Cosa’nın haritası, Amerika’yı geniş bir kara parçasının sadece bir kenarı olarak gösteriyor ve kıtanın geri kalanının nereye uzandığını tasvir etmeye çalışmıyor. Avrupalıların bu yeni bölge hakkında çok az şey bilmesi nedeniyle Amerika tasviri, sadece birkaç nehir çizgisi dışında detaysız olsa da, arazinin büyük ölçüde yeşil gösterilmesi, kaşiflerin ilk izlenimlerini yansıtıyor.

Yüzyıllarca süren gizem ve tartışmalar

Harita, günümüzdeki uydu teknolojisi olmadan yüzyıllar önce yapılmış olmasına rağmen, Kuzey Amerika, Karayip adaları ve Güney Amerika’nın kuzey kısmının genel hatlarını kabaca ancak etkileyici bir şekilde gösteriyor. En önemlisi, bu harita, Kolomb’un inancının aksine, Amerika’nın Asya’nın bir parçası olmadığını ima ediyor. Ancak harita Amerika’yı tamamen ayrı bir kıta olarak göstermiyor ve batı tarafının Asya’ya bağlanma olasılığını açık bırakıyor.

Bu oldukça önemli harita, yüzyıllar boyunca kayıp kaldı. 1832 yılında Paris’te bir eskici dükkanında bulunana kadar, dünyanın geri kalanı bu belgenin varlığından habersizdi. Haritanın Paris’e nasıl ulaştığına dair öne çıkan en güçlü teori, Napolyon’un 1810'da Vatikan Arşivlerini ele geçirdiğinde haritayı bu arşivlerden aldığını öneriyor.

Haritanın yapım yılı üzerine de tartışmalar sürüyor. Bazı uzmanlar, Kolomb’un ilk seferinden sadece sekiz yıl sonra, 1500’de bu kadar doğru bir haritanın yapılmasının imkansız olduğunu öne sürerek, eserin daha geç bir tarihte yapılmış olabileceğini savunuyor.

“Amerika” adını veren ilk harita

De la Cosa’nın haritasının tarihi tartışmalı olsa da, kıtanın modern adını veren ilk haritanın Martin Waldseemüller’in 1507 tarihli Dünya haritası olduğu biliniyor. Bu harita, Batı Yarımküre’yi çevresi denizlerle çevrili, ayrı bir kıta olarak gösteriyor ve adını İtalyan kaşif Amerigo Vespucci’den alıyor.

PEKİ İLK KİM KEŞFETTİ?

İngiltere'de yayınlanan tarih dergisi History Today, Amerika'nın keşfi hakkında detaylı bir makale yayınladı. Dergi, 15'inci yüzyılda, Kristof Kolomb tarafından keşfedildiği söylenen Amerika topraklarının daha önce İskandinav denizciler ve İslam âlimleri tarafından bilindiğini yazdı.

History Today, İslam âlimi Biruni için "Kolomb'dan 5 asır önce Amerika kıtasını teorik olarak keşfeden kişi" diye bahsetti.