Geçen haftaki bir yazımızda ailenin ıslahı için Temizlik, Tutarlılık, Temsil, Terbiye, Teşhis, Tedbir ve Tartı/Takdir diye bahsettiğimiz 7 T Kuralını kısaca açacağımızı söylemiştik. Arada kaynamasın, unutup da geçmeyelim.
1.TEMİZLİK:
Fıkıh kitaplarımız Taharet konusuyla başlar. Bütün ibadetlerin hem ön şartı hem de dünyevi gayeleri imanın bir cüzü olan bu temizliğe işaret eder. Ve temizlik, tertip, düzen sadece müslümanların değil hangi din ve dünya görüşüne mensup olursa olsun tüm beşerin davranışlarına yön veren saiklerdendir.
Ailenin korunması için “manevi temizlik” şarttır. Bunun ise sadaka ve zekatla malın arındırılmasından, nefsin tezkiyesine, kalbin tahliye ve tasfiyesine kadar bir çok mertebesi vardır. Hicap, iffet ve mahremiyetin yanı sıra haramlardan uzak durma azim ve kararlılığı da bu kapsamdadır.
2.TUTARLILIK:
Yaratılışı itibariyle sürekli estetiği, ahengi ve güzelliği arayan canlıların ahseni takvimi olan insandan beklenen, çelişkilerini azaltmasıdır. Söz, fiil, hal arasındaki uyum, ferdin hem kendi bütünlüğünün hem de başkasıyla alakasının kalitesini belirler.
Ailenin korunması bağlamında herkes kendinden beklenen asgari normallik düzeyini karşılamak durumundadır. Hayal kırıklığına yol açmamak için sürekli tutarlılık ayarları gözden geçirilmelidir.
3.TEMSİL:
Aidiyet, ihtiyaçlar piramidinin üçüncü basamağında sayılmakla beraber tüm yaratılmışlar için mutlak yaşam emaresidir. Mensup olduğu inanç sisteminin, dünya görüşünün, fiziki ve biyolojik gerçekliğin aksine davranmak ciddi bir kişilik bozukluğudur.
Dalından kopan meyve misali, parçası olduğu bütünü reddeden bir tutum, özgürlük değil çürümedir. Hiç kimse, bir şekilde alakalı olduğu sabitelerden, değerler sisteminden, kültür ve medeniyetten kopuk bir dünya görüşü ile neslini sürdüremez.
4.TERBİYE:
Ağır bir kelime olduğundan günlük hayatta zorunlu haller dışında kullanılmasa da her canlı için hayatın zaruretleri arasında sayılacak niteliklerden biridir terbiye. Daha hafif olduğu için Arapçada tehzib-ül ahlak tabiri kullanılır. Terbiyeli kimseye mühezzeb denilir.
Ailenin korunması için Rabbül Aleminin kullarını terbiyesinden başlayarak, varlıklar arasındaki güçlü terbiye ilişkisi unutulmamalı ve bunun zemini olan ahlaki disiplin, hava ve su gibi görülmelidir. Çocukların terbiyesinde ebeveyn ve eğiticiler ne ise eşler de birbiri için odur.
5.TEŞHİS:
İnsan, diğer varlıklardan farklı olarak eşyayı ve çevresini sürekli tanımaya muhtaç olarak doğar. Buna ilim, marifet, sezgi, sentez, analiz, gözlem, tecrübe, vahiy ve ilham gibi vasıtalarla ulaşır.
Bizzat kendi şahsiyetinden başlayarak eşini, çocuğunu ve iletişim halinde olduğu tüm bireyleri Kuran ve Sünnetin rehberliğinde tanıdıkça empati yeteneği gelişecektir.
6.TEDBİR:
Bütün canlı organizmalar gibi ölümlü ve zayıf bünyesiyle insan, ruhen ve bedenen hayat boyu himaye ve desteğe muhtaçtır.
Tedbir, kelime kökü itibariyle olayların arkasını görüp ona göre davranmak demektir. Esmaül Hüsna’dan el Müdebbir ism-i şerifi de tedbir alan manasına gelmekle beraber işleri evirip çeviren anlamındadır. Haliyle tedbir, her vakit yeniden güncellenen bütün güvenlik reflekslerini de ifade eder. Ailenin Korunması da bu kapsamdadır.
7.TARTI/TAKDİR:
Akıl, nefs-i emmâre tarafından şeytanın emrine verilmediği zaman muazzam bir terazidir. Sürekli tartar ve denge noktasını sabitlemeye çalışır. Akıl terazisi bozulduğunda bu adaletsizlikten ailenin payını almaması düşünülemez.
Kıldan ince kılıçtan keskin diye tasvir edilen sırat köprüsünden geçileceği inancının dünya hayatına izdüşümü de hassas bir ömür serüveninde düşmeden dengede olma çabasını tarif eder. Hak ve Adalet ile ölçüp tartan kimse ne kendisine ne de muhatabına haksızlık eder. Kıymeti takdir etmek de saygının olmazsa olmazıdır.
Velhasıl gelinen noktada konuşmaktan ziyade çok somut ve radikal adımlar atmak şart.
Aile Binasının yeniden ihyası için acil yapılması gerekenleri de inşallah gelecek yazımıza bırakalım.